адго́н, -у, м.

1. гл. адагнаць.

2. Малако, з якога сепаратарам адагнана, аддзелена смятана.

Наліць парасятам адгону.

3. Прадукт адгонкі парай.

Спіртавы а.

4. Пра жывёлу: знаходжанне на пашы, не ў памяшканнях (спец.).

Авечкі на адгоне.

|| прым. адго́нны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Адгонная жывёлагадоўля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грэць, грэ́ю, грэ́еш, грэ́е; грэ́ты; незак.

1. Перадаваць сваю цеплыню.

Сонца грэе.

2. Рабіць цёплым, награваць.

Г. малако.

3. Захоўваць цеплыню, засцерагаць ад холаду.

Кажух грэе добра.

4. перан. Супакойваць, суцяшаць.

Г. сэрца.

Грэюць матуліны вочы.

◊

Грэць рукі на чым (разм., неадабр.) — нажывацца несумленным спосабам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Малака́шы, нараўл. малока́шы (зневаж.) ’жаўтароты’ (Мат. Гом.). Прыметнік, утвораны ад назоўніка ⁺малакаш. Да малако (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Мыльча́к, мыльчяк ’рыба-самец са спермай’ (Клім.). Утворана ад малаччик. Да малако (гл.). Параўн. малачийη.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

згу́шчаны і згушчо́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад згусціць.

2. у знач. прым. Прыгатаваны гусцейшым, чым звычайна, шляхам выпарэння часткі вады. Згушчонае малако.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кругле́ц, ‑ляцу, м.

Травяністая расліна з мяцёлчатым або гронкападобным суквеццем. Начамі ціха месяц разлі[е] Імглы сівой і парнай малако На хвошч балотны, асаку, круглец. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Малача́р, молоча́р ’малакавоз’ (ТС). Калька з польск. mleczar ’тс’, mleczarek ’хлопец, які развозіць малако на продаж’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыгарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.

1. Пра печанае, смажанае: трохі абгарэць, абвугліцца.

Бульба прыгарэла.

2. Пра вадкую страву, кашу: пры варцы, кіпячэнні пачаць пахнуць дымам, гарам або прыстаць, прыліпнуць да пасудзіны.

Малако прыгарэла.

Каша прыгарэла да гаршка.

|| незак. прыгара́ць, -а́е і прыга́рваць, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стыць і сты́нуць, сты́ну, сты́неш, сты́не; стыў; стынь; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддаючы цяпло, рабіцца халодным.

Малако стыне.

2. Мерзнуць, замярзаць на холадзе.

С. на марозе.

Рукі стынуць без пальчатак.

|| зак. асты́ць і асты́нуць, асты́ну, асты́неш, асты́не; асты́ў, асты́ла; асты́нь (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дапі́ць, ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; ‑п’ём, ‑п’яце; заг. дапі; зак., што.

Выпіць усё, да канца. Дапіць малако. □ Ілья дапіў свой чай, закурыў і выйшаў на балкон. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)