насялі́ць, -сялю́, -се́ліш, -се́ліць; -се́лены; зак., што і кім-чым.

1. Засяліць людзьмі якую-н. мясцовасць, памяшканне і пад.

Н. бязлюдны край.

2. перан. Заняць, засяліць якую-н. мясцовасць (пра жывёл).

Зубры насялілі Белавежскую пушчу.

|| незак. насяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; наз. насяле́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

то́есны, ‑ая, ‑ае.

Зусім падобны, аднолькавы, такі ж. Тоесныя ўмовы. Тоесныя з’явы. □ Родная зямля, родны край — паняцці ў Багдановіча тоесныя. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кра́йка ’пояс’ (Нар. лекс., Мат. Маг., ТС, Юрч.). Гл. край 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Краі́на ’мясцовасць, тэрыторыя’ (ТСБМ, Шат., Яшк., Сл. паўн.-зах.). Гл. край 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́мно (з ру́бэм) ’верхні край пасуды’ (Клімчук, ЛА 5). Да ро́ўны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цудо́ўны

1. (являющийся чудом) чуде́сный;

~нае выратава́нне — чуде́сное спасе́ние;

2. (прекрасный) чу́дный, чуде́сный; преле́стный; великоле́пный, замеча́тельный;

ц. та́лент — замеча́тельный тала́нт;

~нае дзіця́ — преле́стный ребёнок;

ц. го́лас — чуде́сный го́лос;

3. благода́тный;

ц. край — благода́тный край

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

банду́ра, ‑ы, ж.

Украінскі шматструнны шчыпковы музычны інструмент з шырокім грыфам. Я палюбіў цябе, край украінскі, За слодыч музыкі бандур тваіх. Журба.

[Ад грэч. pandúra.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завалачы́ся, -лаку́ся, -лачэ́шся, -лачэ́цца; -лачо́мся, -лачаце́ся, -лаку́цца; -ло́кся, -лакла́ся, -ло́кся; -лачы́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чым. Закрыцца, зацягнуцца (хмарамі, туманам і пад.).

Неба завалаклося хмарамі.

Вочы завалакліся слязамі.

2. Зайсці, зацягнуцца куды-н. (разм.).

Завалокся на край свету.

|| незак. завалака́цца, -а́ецца (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

губа́¹, -ы́, мн. гу́бы і (з ліч. 2, 3, 4) губы́, губ, Д -а́м, ж.

Скурна-мускульная рухомая складка, якая ўтварае край рота.

Верхняя г.

Сціснуць губы.

Кусаць губы (таксама перан.: выражаць злосць, незадавальненне).

|| памянш. гу́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

|| прым. губны́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

краёк, крайка, м.

Разм. Вузкая, крайняя палоска чаго‑н.; самы край, кончык. Краёк стала. □ [Абвестка] вісела на адным крайку — мабыць, нехта адляпіў яе. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)