шэ́рань, -і, ж.
1. Тонкі снегавы слой, які ўтвараецца дзякуючы выпарэнням паверхні пры рэзкім пахаладанні; туман з халодным дробным дажджом, імжа; смуга выпарэнняў у сырое надвор’е.
Дрэвы стаялі ў шэрані.
Неба пакрылася шэранню.
2. Змрок, цемра.
Перадранішняя ш.
3. Шэрая афарбоўка чаго-н., шэрасць.
Ш. хмар.
Ш. будзёншчыны (перан.).
|| прым. шэ́раневы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
окаймля́ть несов.
1. (обшивать каймой) разг. аблямо́ўваць;
окаймля́ть плато́к аблямо́ўваць ху́стку;
2. (окружать) акружа́ць; (обводить) абво́дзіць;
дере́вья окаймля́ют о́зеро дрэ́вы акружа́юць во́зера.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лістапа́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да лістападу (у 2 знач.). Восень Сыпле лісце на шлях. Пойдуць зноў непагоды Лістападнай парой. Прыходзька.
2. Якому ўласціва ападанне лісця. Лістападныя дрэвы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цеплалюбі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які баіцца ўздзеяння нізкіх тэмператур, любіць цяпло. Цеплалюбівыя культуры. □ Тамара Сяргееўна расказвала далей, як савецкія людзі навучыліся вырошчваць цеплалюбівыя расліны і дрэвы ў суровых умовах поўначы. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лясі́на, ‑ы, ж.
Разм. Адно дрэва. Селянін добра ведае і характар і прыдатнасць у гаспадарцы кожнай лясіны. Навуменка. // зб. Ссечаныя дрэвы як лесаматэрыял. Сплаў лясіны карабельнай Пачыналі на рацэ. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацяні́ць, ‑цяню, ‑ценіш, ‑ценіць; зак., каго-што.
Засланіць, загарадзіць ад святла, пакрыўшы ценем. Дрэва зацяніла кветкі. □ Сасна дасягнула такой вышыні, што суседнія дрэвы ўжо не маглі перарасці і зацяніць яе. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агалі́цца I сов., прям., перен. оголи́ться, обнажи́ться;
дрэ́вы ~лі́ліся — дере́вья оголи́лись (обнажи́лись);
нерв ~лі́ўся — нерв обнажи́лся
агалі́цца II сов. (бритвой) обри́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасерабры́ць сов.
1. посеребри́ть, вы́серебрить;
2. (сделать серебристым) посеребри́ть;
і́ней ~ры́ў дрэ́вы — и́ней посеребри́л дере́вья;
гады́ ~ры́лі галаву́ — го́ды посеребри́ли го́лову
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ві́ня ’белая намаразь, якой пакрываюцца дрэвы зімой, іней’ (Мат. Гродз., Сцяшк. МГ). Фанетычны варыянт літаратурнай формы іней, в‑ прыстаўное, першапачаткова, відаць, было віняй м. р., як і навагр. ві́няй (З нар. сл.). Пасля страты канцавога ‑й слова віня перайшло ў разрад імёнаў ж. р.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазару́бліваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Зарубіць што‑н. з усіх бакоў, зарубіць усё, многае. Пазарубліваць хусткі.
пазару́бліваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Зрабіць зарубкі на ўсім, многім. Пазарубліваць дрэвы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)