Verbum

ультыма́тум, ‑у, м.

1. Дыпламатычная нота з рашучым катэгарычным патрабаваннем, невыкананне якога пагражае разрывам дыпламатычных адносін і прымяненнем сілы. Часовы ўрад не прыняў і паўторнага ультыматуму. Гурскі.

2. Разм. Катэгарычнае патрабаванне чаго‑н., якое суправаджаецца пагрозай. [Усевалад:] — Вы ставіце мне ультыматум: або працуй так, як мне трэба, або — не гамінай. Скрыган. Мы ўжо ведалі: чуць што не так — доктар адразу ставіць ультыматум. Шамякін.

[Лац. ultimatum.]

чу́біць, чублю, чубіш, чубіць; незак., каго.

Разм. Тузаць каго‑н. за валасы; біць, лупцаваць. [Насця:] — Не смейце лгаць, а то ўзлуюся І буду чубіць вас — вось так! Колас. [Дробаў:] — Я ж — палюбоўна, па шчырасці... Яшчэ і кажуць так: хто каго любіць, той таго і чубіць. Ракітны. / у вобразным ужыв. І зараз зноў ён [Фантанаў] шэфа чубіць, Каб даў камандзіроўку на Чукотку ці ў Караганду... Валасевіч.

штампо́ўка, ‑і, ДМ ‑поўцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. штампаваць (у 1 знач.). Гарачая штампоўка. □ Пятра так прывабіла магчымасць перайсці на штампоўку дэталі, якую яны дагэтуль выточвалі, ён так блізка прыняў да сэрца Андрэеву задуму, што і сам пачаў увесь час жыць ёю. Шахавец.

2. Р мн. ‑повак. Гатовы выраб ці дэталь, зробленыя пры дапамозе штампа (у 1 знач.). Працэнт выпуску штамповак.

варухну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Аднакр. да варушыцца (у 1, 2 знач.). Хлопцы былі так стомлены, што ім не хацелася нават варухнуцца. Маўр.

вінье́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Аздабленне ў выглядзе невялікага малюнкана загаловачным лісце кнігі, у пачатку або ў канцы раздзела, у альбоме.

[Фр. vignette.]

каракалпа́кі, ‑аў; адз. каракалпак, ‑а, м.; каракалпачка, ‑і, ДМ ‑чцы; мн. каракалпачкі, ‑так; ж.

Народнасць цюркскай моўнай групы, якая складае асноўнае насельніцтва Каракалпакскай АССР.

заштукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

Уст.

1. Закрыць адтуліну, забіўшы, заклаўшы чым‑н. Заштукаваць дзірку. Заштукаваць шчыліну.

2. Зашыць, зацыраваць так, каб было непрыкметна.

ашчаджа́цца, ‑аецца; незак.

1. Эканомна, з асцярогаю выдаткоўваць. Напэўна, ні адна беражлівая гаспадыня не ашчаджаецца так, як ашчаджаліся нашы лесарубы. Пальчэўскі.

2. Зал. да ашчаджаць.

аднапу́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так, ж.

Чыгуначны шлях з аднаго пуці. Рэйкі ўезджанай аднапуткі беглі па жвіры амаль на ўзроўні зямлі. Быкаў.

наго́ткі, ‑так; адз. наготка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Назва аднагадовых садовых раслін сямейства складанакветных з жоўтымі кветкамі і насеннем, падобным на птушыны кіпцюр; кракос.