заця́ты

1. упо́рный; насто́йчивый; (беспощадный — ещё) лю́тый;

~тая барацьба́ — упо́рная борьба́;

з. чалаве́к — упо́рный (насто́йчивый) челове́к;

з. во́раг — лю́тый враг;

2. затаённый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няхі́тры

1. нехи́трый, бесхи́тростный, простоду́шный;

н. чалаве́к — нехи́трый (бесхи́тростный, простоду́шный) челове́к;

2. (несложный) нехи́трый, незамыслова́тый, незате́йливый;

н. ўзор — нехи́трый (незамыслова́тый, незате́йливый) узор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́калькі I мест. неопр. не́сколько;

н. чалаве́к — не́сколько челове́к;

у ~кіх сло́вах — в не́скольких слова́х

не́калькі II нареч. немно́го, не́сколько, чуть-чу́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нетрыва́лы

1. непро́чный, ненадёжный;

2. (о продукте) скоропо́ртящийся;

3. невыно́сливый, несто́йкий;

н. чалаве́к — невыно́сливый (несто́йкий) челове́к;

4. разг. (о пище) непита́тельный; несы́тный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

самаадда́ны

1. самоотве́рженный;

с. чалаве́к — самоотве́рженный челове́к;

~ная пра́ца — самоотве́рженная рабо́та;

2. (чуждый всякого расчёта) беззаве́тный;

~нае служэ́нне наро́ду — беззаве́тное служе́ние наро́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

самасто́йны в разн. знач. самостоя́тельный;

~ная дзяржа́ва — самостоя́тельное госуда́рство;

с. чалаве́к — самостоя́тельный челове́к;

~нае дасле́даванне — самостоя́тельное иссле́дование;

с. сказграм. самостоя́тельное предложе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шко́дны

1. (причиняющий вред) вре́дный; зловре́дный;

ш. чалаве́к — вре́дный (зловре́дный) челове́к;

2. (опасный для здоровья) вре́дный, нездоро́вый;

ш. клі́мат — вре́дный (нездоро́вый) кли́мат

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вахля́ць ’ляпіць, мазаць; рабіць што-небудзь на скорую руку’ (Нас.), рус. вахля́ть ’халтурыць, рабіць нядбайна’. Сюды адносяцца вахля́к ’слабасільны чалавек, вялы работнік’ (Нас.), вахля́й ’вялы, непаваротлівы чалавек’ (Нас.), рус. вахля́й. Далей сюды, бясспрэчна, адносіцца вахла́к ’вахлак’ (БРС); ’брудны, неахайны чалавек’ (КЭС), рус. вахла́к, вахляк ’дурань, нязграбны чалавек’. Фасмер (1, 280) лічыць рус. словы няяснымі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляпе́за ’нязграбны, непаваротлівы чалавек’ (даўг., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. lapė́ža ’някемлівы, павольны, мешкаваты чалавек’, lepeĩzeris ’павольны, вялы; разваліна, руіна-чалавек’. Грынавяцкене (там жа, 2, 720) прыводзіць літ. адпаведнік, семантычна тоесны, але які фармальна адрозніваецца (lepérza).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мерд ’мужчына’ (Гарб.). Іранізм. Параўн. яцвяжск. mardчалавек’ < ’смяротны’, а таксама перс. merd ’тс’ (< ст.-перс. martiyaчалавек’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)