інвалі́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Чалавек, які поўнасцю або часткова страціў працаздольнасць у выніку ранення, знявечання ці хваробы. Інвалід працы. Інвалід другой групы.

[Лац. invalidus — бяссільны, слабы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вока (у 1 знач.). Вочнае яблыка. Вочныя хваробы.

•••

Вочнае навучанне гл. навучанне.

Вочная стаўка гл. стаўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метаста́з, ‑у, м.

1. Перамяшчэнне ўзбуджальніка хваробы ў арганізме з аднаго месца на другое.

2. Месца захворвання, якое ўзнікла ў выніку перамяшчэння такога ўзбуджальніка.

[Ад грэч. metastasis — перамяшчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амуле́т, ‑а, М ‑леце, м.

Невялікі прадмет, што носяць на целе як магічны сродак, быццам бы здольны засцерагчы ад няшчасця, хваробы і пад.; талісман.

[Лац. amuletum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адляжа́цца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

Тое, што і адлежацца. [Пархвен] лёг на ложак, каб адляжацца ад хваробы, і наказаў праз людзей Марылі, што захварэў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вушны́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да вуха (у 1, 2 знач.). Вушная ракавіна. Вушныя хваробы. // Які спецыялізуецца на лячэнні хвароб вуха. Вушны ўрач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

траці́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Трэцяя стадыя ў развіцці чаго‑н. (звычайна хваробы). Трацічная форма сіфілісу.

2. Звязаны з першым перыядам кайназойскай эры. Трацічны перыяд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыягнастава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

1. Паставіць (ставіць) дыягназ.

Д. хваробу.

2. Устанавіць (устанаўліваць) тэхнічны стан машын, механізмаў.

|| наз. дыягнастава́нне, -я, н. і дыягно́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

Дыягнаставанне хваробы.

Тэхнічная дыягностыка.

Спецыяліст па дыягностыцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свіне́ц, -нцу́, м.

Мяккі, вельмі цяжкі метал сінявата-шэрага колеру.

Здабыча свінцу.

◊

Сустрэць (ворага) свінцом — ружэйным агнём, кулямі.

Як свінцом налітыя — вельмі натруджаныя ад стомы, хваробы і пад. — аб адчуванні цяжару ў руках, нагах і пад.

|| прым. свінцо́вы, -ая, -ае.

Свінцовая куля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пра́віцца, пра́ўлюся, пра́вішся, пра́віцца; незак.

1. Папраўляцца, ачуньваць (пасля хваробы); паўнець (разм.).

Хворы пачаў п. П. на добрых харчах.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рабіцца лепшым.

Надвор’е пачало п.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адбывацца, служыцца.

Правіцца абедня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)