падня́цца
1.
2. (вырасти) подня́ться;
3.
◊ п. на но́гі — подня́ться на́ ноги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падня́цца
1.
2. (вырасти) подня́ться;
3.
◊ п. на но́гі — подня́ться на́ ноги
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спа́сці
1.
2. (осыпаться) опа́сть, попа́дать;
3. (понизиться в уровне) спасть, убы́ть, уба́виться;
4. (понизиться) упа́сть;
5. (уменьшиться в объёме) опа́сть;
◊ каро́на з галавы́ не спадзе́ — коро́на с головы́ не упадёт;
с. з це́ла — исхуда́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цёмны
1.
2.
○ ~ная вада́ — тёмная
◊ ц. лес — (для каго) тёмный лес (для кого);
~ная спра́ва — тёмное де́ло;
ад ~нага да ~нага (ад цямна́ да цямна́) — от темна́ до темна́;
чужа́я душа́ — ц. лес —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
живо́й
1.
живы́е цветы́ жывы́я кве́ткі;
живо́й вес жыва́я вага́;
живо́й язы́к жыва́я мо́ва;
2. (проворный, быстрый) жва́вы, руха́вы;
о́чень живо́й ребёнок ве́льмі жва́вае (руха́вае) дзіця́;
3. (деятельный) дзе́йны;
принима́ть живо́е уча́стие в рабо́те прыма́ць дзе́йны ўдзел у рабо́це;
4. (оживлённый) жва́вы, бо́йкі;
жива́я бесе́да жва́вая (бо́йкая) гу́тарка;
5. (выразительный) выра́зны, я́ркі;
живо́е изложе́ние я́ркі перака́з (вы́клад);
◊
жива́я
ни жив ни мёртв ні жывы́ ні мёртвы;
на живу́ю ни́тку на жыву́ю ні́тку;
заде́ть за живо́е крану́ць за жыво́е;
ни одно́й живо́й души́ ні адно́й жыво́й душы́;
живо́го ме́ста нет жыво́га ме́сца няма́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мёртвый
1.
мёртвая голова́
мёртвый я́корь
мёртвый вес
мёртвый язы́к
мёртвый капита́л
мёртвый инвента́рь
мёртвый у́зел
мёртвая пе́тля
мёртвая
мёртвая приро́да мёртвая прыро́да;
мёртвая то́чка
мёртвая хва́тка мёртвая хва́тка;
мёртвая зыбь мёртвы зыб;
мёртвое простра́нство
мёртвый час мёртвая гадзі́на;
2.
◊
мёртвая тишина́ мёртвая цішыня́;
мёртвая душа́ мёртвая душа́;
ни жив, ни мёртв ні жывы́, ні мёртвы;
пить мёртвую піць без про́сыпу;
спать мёртвым сном спаць як забі́ты;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тяжёлый
тяжёлый чемода́н ця́жкі́ чамада́н;
тяжёлый день ця́жкі дзень;
тяжёлые мы́сли ця́жкія ду́мкі;
тяжёлое наказа́ние ця́жкая ка́ра;
тяжёлая ра́на ця́жка́я ра́на;
тяжёлый шаг ця́жкі́ крок;
тяжёлый слог ця́жкі́ стыль;
тяжёлый во́здух ця́жкае (цяжко́е) паве́тра;
тяжёлый сон ця́жкі́ сон;
тяжёлая пи́ща ця́жка́я е́жа;
тяжёлая голова́ ця́жка́я галава́;
тяжёлый хара́ктер ця́жкі́ хара́ктар;
тяжёлая доро́га ця́жка́я даро́га;
тяжёлая зада́ча ця́жка́я зада́ча;
тяжёлые обя́занности ця́жкі́я абавя́зкі;
тяжёлые ро́ды ця́жкі́я ро́ды;
тяжёлая смерть ця́жка́я смерць;
тяжёлое впечатле́ние ця́жкае (цяжко́е) ура́жанне;
тяжёлый труд ця́жка́я пра́ца;
тяжёлая инду́стри́я ця́жка́я інду́стрыя;
тяжёлая артилле́рия
тяжёлая
тяжёлые мета́ллы
◊
тяжёлая рука́ ця́жка́я рука́;
тяжёлый на подъём ця́жкі́ на пад’ём, непаваро́тлівы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сцягну́ць
1. стяну́ть, стащи́ть; снять; (резким движением) сдёрнуть;
2. (в одно место) стяну́ть; собра́ть;
3. (сжимая, туго перевязать) стяну́ть;
4. (унести что-л. далеко) затащи́ть;
5.
6.
7.
8.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
віда́ць I
віда́ць II
1. (быть доступным для взора) быть ви́дным, видне́ться; свети́ться; бре́зжить, бре́зжиться;
2.
3. (следовать) я́вствовать;
◊ яно́ в. — оно́ и ви́дно;
све́ту (бе́лага) не в. — не ви́дно ни зги;
як в. —
в. па́на па халя́вах —
ві́дам не в., слы́хам не чува́ць —
блі́зка в., ды далёка дыба́ць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бе́гчы
◊ б. без агля́дкі — бежа́ть без огля́дки;
б. з усі́х ног — бежа́ть со всех ног;
б. як жа́ру ўхапі́ўшы — бежа́ть сломя́ го́лову;
бе́гма (бяго́м) б. — бего́м бежа́ть;
б. за вачы́ма — бежа́ть куда́ глаза́ глядя́т;
б. як мага́ — бежа́ть изо все́х сил;
б. як на пажа́р — бежа́ть как на пожа́р;
б. стрымгало́ў — бежа́ть сломя́ го́лову, стремгла́в;
на лаўца́ і звер бяжы́ць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́мень
○ кашто́ўны к. — драгоце́нный ка́мень;
ві́нны к. — ви́нный ка́мень;
◊ к. на душы́ (на — сэ́рцы) ка́мень на душе́ (на се́рдце);
~нем ле́гчы — ка́мнем лечь;
~нем упа́сці — ка́мнем упа́сть;
як к. у ваду́ — как ка́мень в во́ду;
як к. на шы́і — как ка́мень на ше́е;
трыма́ць к. за па́зухай — держа́ть ка́мень за па́зухой;
~ня на ~ні не пакі́нуць — ка́мня на ка́мне не оста́вить;
краевуго́льны к. — краеуго́льный ка́мень;
про́бны к. — про́бный ка́мень;
к. спатыкне́ння — ка́мень преткнове́ния;
філасо́фскі к. — филосо́фский ка́мень;
пад ляжа́чы к. вада́ не цячэ́ —
сэ́рца не к. —
найшла́ каса́ на к. —
на адны́м ме́сцы і к. абраста́е —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)