тыта́ністы, -ая, -ае.
Які мае ў сваім складзе тытан².
Т. жалязняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ско́ры
1. в разн. знач. ско́рый;
с. цягні́к — ско́рый по́езд;
с. на распра́ву — ско́рый на распра́ву;
с. ад’е́зд — ско́рый отъе́зд;
2. (быстрый, проворный) пры́ткий;
ба́чыш, які́ с. — ишь, како́й пры́ткий;
◊ на ~рую руку́ — на ско́рую ру́ку;
с. на руку́ — ско́рый на́ руку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
касма...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які мае адносіны да космасу, да касмалогіі, напр.: касмафізіка, касмахімія, касмахраналогія;
2) які мае адносіны да касманаўтыкі як да навукі, напр.: касмабіялогія, касмамедыцына, касмапсіхалогія;
3) які мае адносіны да касмічных палётаў, да знаходжання чалавека ў космасе, напр.: касмаадкрывальнік, касмаплавальнік, касмаплаванне, касмапраходзец, касмацэнтр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.
1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.
Прызнаць вінаватым.
В. ў крадзяжы.
Я вінавата перад вамі.
2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.
В. голас.
Вінавата (прысл.) паглядзець.
3. Які вінен каму-н., мае доўг.
Я яму в. трыццаць рублёў.
|| наз. вінава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смалі́сты, -ая, -ае.
1. Які змяшчае ў сабе многа смалы.
Смалістая сасна.
2. Які пахне смалой, насычаны смаляным водарам.
С. пах у лесе.
Смалістае паветра.
3. Які складаецца з хваёвых дрэў (пра лес).
С. бор.
4. Бліскучы і чорны (пра валасы).
|| наз. смалі́стасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непадзе́льны, -ая, -ае.
1. Які не паддаецца падзелу, драбленню, распаду на часткі.
Непадзельныя словазлучэнні.
2. Які не падлягае падзелу, знаходзіцца ў агульным валоданні.
Н. фонд.
3. Якога не дзеляць ні з кім; поўны, абсалютны.
Непадзельная ўлада.
4. У матэматыцы: які не дзеліцца без астачы.
Н. лік.
|| наз. непадзе́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гістары́чны, -ая, -ае.
1. гл. гісторыя.
2. Які рэальна існаваў, не выдуманы.
Г. факт.
3. Які адносіцца да часу, ад якога захаваліся пісьмовыя помнікі (напр., рукапісы); проціл. дагістарычны.
Гістарычная эпоха.
4. Выключна важны, які ўвайшоў у гісторыю.
Гістарычныя рашэнні.
|| наз. гістары́чнасць, -і, ж. (да 1 і 4 знач.).
Г. мастацкага твора.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трыво́жны, -ая, -ае.
1. Поўны трывогі (у 1 знач.), або які выражае трывогу.
Т. сон.
Т. голас.
Трывожна (безас. ў знач. вык.) на душы.
2. Які выклікае трывогу (у 1 знач.), неспакой.
Трывожныя звесткі.
3. Небяспечны.
Т. час.
4. Які паведамляе пра небяспеку.
Т. гудок.
Т. сігнал.
|| наз. трыво́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бязро́дны, -ая, -ае.
1. Які не мае або не ведае родных.
Бязродная сірата.
2. перан. Які страціў або парваў сувязь са сваім народам, сваёй краінай.
Б. эмігрант.
|| наз. бязро́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
балю́чы, -ая, -ае.
1. Які выклікае адчуванне фізічнага болю.
Б. ўкол.
2. Пашкоджаны хваробай, раненнем.
Балючая нага.
3. перан. Які прычыняе душэўныя хваляванні; найбольш хвалюючы.
Балючае пытанне.
|| наз. балю́часць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)