купча́сты, ‑ая, ‑ае.
1. З пышнай густой кронай (пра дрэвы). Сасна расце на сухім грудку ля чыгуначнага пераезда. Купчастая, разгалістая, яна мала падобна да гонкіх сваіх сясцёр дзе-небудзь у бары. Навуменка. Садоўнік, відаць, падстрыгаў дрэвы для хараства, каб яны раслі не гонкія, а купчастыя. Пальчэўскі.
2. Пакрыты купінамі; куп’істы. Калі Віктар выбраўся на купчастую балоцістую палянку, дык убачыў, што Мірон схіліўся над журавінамі. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барвя́нец, ‑нцу, м.
Густа-чырвоны, пурпуровы колер. Тыя дрэвы, што засталіся, змянілі свой зялёны ўбор на барвянец і золата, дэманструючы гэтым непарушнасць законаў жыцця і смерці. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліша́йнікавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лішайніку. Лішайнікавы грыб. // Які парос лішайнікам. Чым вышэй падымаешся ў горы, тым больш рэдкія дрэвы: пачынаецца лішайнікавая бязлесная тундра. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калакалу́ша, ‑ы, ж.
Абл. Чаромха. [Дуня:] І прадпрыемства павінна быць прыгожым. Тым больш на нашай рэчцы. Вакол такія дрэвы, а ўвесну расцвітаюць бэз, калакалуша, краскі на лузе. Губарэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́мечкавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае семечкі (у 2 знач.). Семечкавыя плады. // у знач. наз. се́мечкавыя, ‑ых. Пладовыя дрэвы, плод якіх мае семечкі (у 2 знач.). Ураджай семечкавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упо́л, прысл.
Разм. Пасярэдзіне. Клунак перавязаны ўпол. □ Пнёў .. [у садзе] было шмат, а іншыя дрэвы зломаны ўпол і ўжо абраслі маладымі парасткамі. Кулакоўскі.
•••
Узяць (схапіць) упол каго гл. узяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсадзі́ць, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.
1. што і чым. Пасадзіць дрэвы, кусты вакол чаго-н.
А. сядзібу бярозамі.
2. каго. Перамагчы, паваліць каго-н. (разм.).
Ён і мядзведзя абсадзіць.
|| незак. абса́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абса́джванне, -я, н. і абса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (спец.).
|| прым. абса́дачны, -ая, -ае. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Абле́так, аблетнік ’дрэвы, нарыхтаваныя к зіме, якія сохлі ўсё лета’ (Шат., Янк. III), аблет ’пералетаваны ў кастры (штабелі) лес’ (Бяльк.) да аб лета ’ўсё лета’. Параўн. «пайшлі дзевачкі ў аблет» (на працягу ўсяго года не выйдуць замуж) (Рам.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пану́расць, ‑і, ж.
Стан панурага. Вочы.. [селяніна] праясніліся, панурасць і заклапочанасць зніклі з твару. Колас. Надзвычайна ўрачыстымі здаваліся дрэвы ў густым бары, паскідаўшыя снегавыя шапкі і зімовую панурасць. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́рсікавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да персіка, з’яўляецца персікам. Трапляюцца пладовыя дрэвы — персікавыя, абрыкосавыя. Маўр. [Паэт] палюбіў арыкаў плёскат, пахкі персікавы сад. Панчанка. // Прыгатаваны з персікаў. Персікавае варэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)