перае́мны, ‑ая, ‑ае.

Які паслядоўна ідзе, развіваецца ад аднаго да другога; заснаваны на непасрэдным пераходзе ад аднаго да другога. Пераемны рад з’яў. Пераемная сувязь развіцця чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карст, ‑у, М ‑сце, м.

Сукупнасць з’яў (правалы, пячоры, варонкападобныя паглыбленні і інш.), якія ўзнікаюць ад растварэння горных народ (вапнякоў, гіпсаў, каменнай солі і пад.) прыроднымі водамі.

[Ад геагр. назвы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суадно́сіны, ‑сін; адз. няма.

Узаемныя адносіны; узаемная сувязь, залежнасць розных велічынь, прадметаў, з’яў. Суадносіны сіл. □ Усе зычныя знаходзяцца ў пэўных суадносінах, утвараючы сістэму зычных беларускай мовы. Юргелевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыпалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тыпалогіі. Тыпалагічная класіфікацыя моў. Тыпалагічны метад. // Звязаны з вызначэннем агульнасці прыкмет якіх‑н. прадметаў, з’яў. Тыпалагічныя асаблівасці вышэйшай нервовай сістэмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

субстра́т, -у, Ма́це, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Тое, што ляжыць у аснове якіх-н. утварэнняў, з’яў.

Мінеральны с. глебы.

2. Пажыўнае асяроддзе, дзе развіваюцца якія-н. арганізмы.

3. Элементы мовы папярэдняга насельніцтва дадзенай тэрыторыі, якія захаваліся ў мове прышэльцаў.

Кельцкі субстрат.

|| прым. субстра́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абстрагава́ны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад абстрагаваць.

2. у знач. прым. Мысленна адарваны ад тых ці іншых уласцівасцей ці сувязей з’яў, прадметаў. Абстрагаваныя паэтычныя формулы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпаве́днасць ‑і, ж.

Узгодненасць, роўнасць ці падабенства з’яў, прадметаў у якіх‑н. адносінах. Адпаведнасць вытворчых адносін ступені развіцця прадукцыйных сіл.

•••

У адпаведнасці з чым — згодна з чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

статы́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць статычнага (у 2 знач.). Колас як празаік рос, пераадольваючы статычнасць, апісальніцтва, ішоў да раскрыцця падзей, з’яў жыцця праз сюжэт, праз драматычныя сутыкненні герояў. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мута́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Скачкападобнае змяненне з’яў.

2. У біялогіі — рэзкае змяненне спадчыннай асновы ў жывёл або раслін.

3. Змена, пералом голасу ў падлеткаў з наступленнем палавой спеласці.

[Ад лац. mutatio — змяненне, змена.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аб’ектыві́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з аб’ектывізмам (у 2 знач.). Аб’ектывісцкі погляд на гісторыю, а Максім Багдановіч дасканала разумеў згубны для мастацтва халодна-абыякавый, аб’ектывісцкі падыход да жыццёвых з’яў. Майхровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)