кату́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Невялікі хлеў або адгароджанае месца ў хляве.

К. для свіней.

2. перан. Пра цёмны, малы пакой або хату (разм.).

Сем гадоў жыву ў гэтым катуху.

|| памянш. катушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Адлюстро́ўваць (БРС). Неалагізм 20‑х гадоў XX ст., створаны Ул. Дубоўкам (Дубоўка, Узв., 1927, 6; Гіст. мовы, 2, 249). Гл. люстра.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паўве́ка, м.

Палавіна века, пяцьдзесят гадоў. Ленінскай дарогаю паўвека Мы ідзём да мэты да свае. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шасцідзеся́тнік, ‑а, м.

Грамадою прагрэсіўны дзеяч шасцідзесятых гадоў 19 ст. у Расіі. Светапогляд беларускіх шасцідзесятнікаў-рэвалюцыянераў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схіл, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Нахіленая паверхня чаго-н.; пакаты спуск.

С. страхі.

С. гары.

2. перан. Набліжэнне канца жыцця.

С. жыцця.

◊

На схіле дзён (гадоў) (кніжн.) — пры набліжэнні старасці.

|| прым. схі́лавы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

траця́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Цяля, жарабя ва ўзросце трох гадоў.

2. Траціна (у 1 знач.; разм.).

3. Трэцяя частка чаго-н. (разм.).

Засяваць поле на т.

|| ж. траця́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спо́ўніцца сов. (о времени, достижении какого-л. возраста) испо́лниться;

дзяўчы́нцы ~нілася пяць гадо́ў — де́вочке испо́лнилось пять лет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Акты́ўны. Запазычанне 20–30‑х гадоў XX ст. з рускай мовы (Гіст. лекс., 272). Рус. активный з франц. actif (Шанскі, 1, А, 69).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Праме́р ’дыяметр’ (Байк. і Некр.). Наватвор 1920‑х гадоў на ўзор чэш. průměr, што калькуе ням. Durchmesser ’тс’ (Запрудскі, Stud. Russica, 20, 487).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

васемнаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца васемнаццаць год. Васемнаццацігадовы перыяд.

2. Узростам у васемнаццаць гадоў. Васемнаццацігадовы юнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)