Нырэ́ц, нырец ’скачок у ваду’ (Бяльк., ТСБМ), ’від качкі’ (Грыг., Гарэц.), нырэ́ц, норэ́ц ’скачок у ваду; балотная птушка, чомга’ (ТС), нырэц, нурэ́ц ’вадзяная птушка нур’ (Дразд.), сюды ж нырок‑чубацік ’чэрнець чубатая’ (Інстр. 2). Ад ныра́ць, гл. таксама нор, нурок, нырка 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Лу́жны, лу́жный ’не з калодзежа (пра ваду)’ (Юрч. Вытв.). Да луг 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прато́чны, -ая, -ае.

1. гл. пратока.

2. Пра ваду, вадаём: цякучы, не стаячы.

Праточная вада.

Праточнае возера.

3. Які мае адносіны да руху струменя вадкасці або газу (спец.).

П. элемент (у пнеўмааўтаматыцы).

|| наз. прато́чнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

студзі́ць, студжу́, сту́дзіш, сту́дзіць; сту́джаны; незак., што.

1. Рабіць халодным, даваць астыць.

С. чай.

2. Марозіць, халадзіць; астуджваць, выпускаючы цяпло.

С. хату.

Холад студзіць ногі.

Апёкшыся на малацэ, і ваду будзеш с. (прыказка).

|| зак. астудзі́ць, астуджу́, асту́дзіш, асту́дзіць; асту́джаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кипяти́ть несов. кіпяці́ць; гатава́ць; па́рыць;

кипяти́ть во́ду кіпяці́ць (гатава́ць) ваду́;

кипяти́ть молоко́ кіпяці́ць (па́рыць) малако́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перекипяти́ть сов. перакіпяці́ць, перагатава́ць, перапа́рыць;

перекипяти́ть во́ду перакіпяці́ць (перагатава́ць) ваду́;

перекипяти́ть молоко́ перакіпяці́ць (перапа́рыць) малако́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зле́ціцца, ‑ціцца; зак.

Разм. Зрабіцца цёплым, летнім (пра ваду). Вада была цёплая, злецілася ў хаце. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

градзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Выпарыць (выпараць) ваду з салянага раствору ў градзірнях.

[Ням. gradieren.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распы́рскаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Распляскаць, рассеяць пырскамі ў розныя бакі. Распырскаць ваду з бочкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фтары́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Насыціць (насычаць) фторам; уздзейнічаць фторам. Фтарыраваць пітную ваду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)