персана́л, ‑у, м.

Асабовы склад супрацоўніку якой‑н. установы, прадпрыемства. Персанал лабараторыі. □ Шпітальны персанаж ледзь спраўляўся са сваімі абавязкамі. Дудо. // Група работнікаў установы, прадпрыемства, якія аб’ядноўваюцца па прафесійных або іншых адзнаках. Педагагічны персанал школы. Абслуговы персанал. Жаночы персанал установы. □ У бальніцы было зусім ціха, ні гуку, ні голасу. Здавалася, усе паснулі, і хворыя, і медыцынскі персанал. Арабей.

[Ад лац. personalis — асабовы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пе́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пячы (у 1 знач.).

2. Прыгатаваны пячэннем. Печаная бульба. Печанае сала.

3. у знач. наз. пе́чанае, ‑ага, н. Тое, што і печыва (у 1 знач.). На сталах былі навалены цэлыя горы рознага смажанага, варанага і печанага. Бядуля.

•••

Гад печаны гл. гад.

Ні печаны ні вараны — пра нічым не адметнага, бесхарактарнага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чо́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Утвараць глухія адрывістыя гукі (пра рухавік, гадзіннік, сякеру і пад.). Недзе працавіта чохкаў рухавічок і з посвістам скуголіла цыркулярка. Сабаленка. Над акенцамі білетнай касы бойка чохкалі просценькія з прычэпленай гайкай-падвескай ходзікі і паказвалі ні многа ні мала — дзевяць. Ракітны. Шоргалі звонкія пілы, гахалі і чохкалі сякеры, цвыркалі скоблі. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дапаміна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Абл. Паўторна напамінаць. [Сімон] заўтра прыйшоў бы мірыцца і ні ў якім разе не дапамінаўся б пра грошы. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дба́лы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і дбайны. Антось наш дбалы, акуратны, А пры рабоце які здатны! Што ні замысліць, то ўсё зробіць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́старацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак., што.

Разм. Здабыць, набыць што‑н. стараннымі намаганнямі. Выстарацца пуцёўку на курорт. Як ні стараліся, нічога не выстараліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазайма́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Займацца некаторы час. Як бы ні быў заняты,.. [Туравец] стараўся вырваць адну-дзве гадзіны, каб пачытаць кнігу, пазаймацца. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маму́ся, ‑і, ж.

Разм. Ласк. да мама. [Пан Яндрыхоўскі:] Ну, мамуся, як ні прыемна мне ў родным доме, пад тваім крылом, але мушу ехаць. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяблі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Памянш. да сцябліна; невялікая сцябліна. Ні сцяблінкі з-пад снегу не ўбачыш нідзе. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хуткастрэ́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае вялікую хуткастрэльнасць. [Аляшкевіч:] Скажам, возьмуць хлопцы ў немцаў хуткастрэльны кулямёт. Ні да чаго ён нам: патронаў шмат з’ядае. Карамазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)