рай, ра́ю, м.

1. Паводле рэлігійнага вучэння: месца, дзе знаходзяць шчаслівае існаванне душы праведнікаў пасля іх смерці.

Рад бы ў р., ды грахі не пускаюць (прымаўка).

2. перан. Наогул пра добрыя жыццёвыя ўмовы; прыгожую мясцовасць.

Тут проста р., а не жыццё.

|| прым. ра́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філасо́фія, -і, ж.

1. Навука аб найбольш агульных законах развіцця грамадства, прыроды і мыслення.

2. чаго. Метадалагічныя прынцыпы, што ляжаць у аснове якой-н. навукі.

Ф. гісторыі.

3. Абстрактныя, пустыя разважанні (разм.).

Навошта ты развёў тут цэлую філасофію?

|| прым. філасо́фскі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

капе́ц, -пца́ м.

1. (место для хранения овощей) бурт;

2. на́сыпь со сто́лбиком как межево́й знак;

3. разг. иску́сственный холм;

4. прост. (гибель, конец) кры́шка ж.;

тут табе́ і к. — тут тебе́ и кры́шка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ту́тухны ‘тут’, ‘прынамсі тут’, ‘тут-такі’ (Нас.). Да ту́т 1 (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ухн‑ з ласкальным значэннем (параўн. бо́жухна, ма́тухна).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кві́та в знач. сказ., разг. квит, кви́ты;

◊ і к., дзя́дзька Мікі́та! — и всё тут; и никаки́х!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цю́кнуць сов., однокр., разг.

1. тю́кнуть; сту́кнуть;

2. (выпить) клю́кнуть;

ц. ча́рачку — клю́кнуть рю́мочку;

3. безл. прийти́ в го́лову;

яму́ ~нула, што тут не ўсё про́ста — ему́ пришло́ в го́лову, что тут не всё про́сто

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ото́, часціца.

Абл. Вось. — Струшня тут? — Тут. — З Камлюком радзяцца. — Ото і добра. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паве́сціся, -вяду́ся, -вядзе́шся, -вядзе́цца; -вядзёмся, -ведзяце́ся, -вяду́цца; павёўся, -вяла́ся, -ло́ся; павядзіся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Увайсці ў звычай, стаць прывычным.

Так павялося тут здаўна (безас.).

2. з кім. Пачаць вадзіцца з кім-н. (разм.).

З кім павядзешся, ад таго і набярэшся (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зло́дзей, -я, мн. зладзе́і і (з ліч. 2, 3 і 4) зло́дзеі, зладзе́яў, м.

1. Той, хто крадзе, займаецца крадзяжом.

Злавіць злодзея.

2. Ужыв. як лаянкавае слова (разм.).

Што ж ты, з., тут натварыў!

|| ж. зладзе́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -дзе́ек.

|| прым. зладзе́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прале́зці, -зу, -зеш, -зе; -ле́зь; зак.

1. Улазячы, прасоўваючыся, з цяжкасцю пранікнуць куды-н.

П. цераз вузкі праход.

2. перан. Абманам і хітрасцю пранікнуць куды-н., дабіцца добрага, выгаднага становішча (разм.).

П. ў высокія чыны.

3. Улезці, прасунуцца.

Шафа тут не пралезе.

|| незак. прала́зіць, -а́жу, -а́зіш, -а́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)