зме́ншыцца, ‑шыцца; зак.

1. Стаць меншым па аб’ёму, колькасці, велічыні. Сям’я зменшылася на аднаго чалавека. □ Завалочаныя туманам берагі як бы аддаліліся і зменшыліся. Савіцкі.

2. Стаць меншым па ступені, сіле, інтэнсіўнасці праяўлення. Боль зменшыўся. □ Дождж зменшыўся і роўна шумеў на саламянай страсе. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

круць-верць, выкл. у знач. вык.

Ужываецца для абазначэння хуткіх рухаў, раптоўных паваротаў у розныя бакі. Сымон ні на хвілінку спакойна не ўседзіць. Круць-верць галавой ва ўсе бакі. Бядуля.

•••

Хоць круць-верць, хоць верць-круць — ці так ці гэтак, усё роўна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паду́мацца, ‑аецца; безас. зак., каму.

Разм. Прыйсці ў галаву, з’явіцца ў думках, уяўленні. «А што, калі пайсці з візітам да пісара? — падумалася Лабановічу: — Усе роўна схадзіць трэба, — такая ўжо завялася традыцыя». Колас. Ніне раптам падумалася, што Сяргей Аляксандравіч павінен добра танцаваць. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абы-дзе, дзе-небудзь; дзе папала, усё роўна дзе (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

затка́цца, ‑ткуся, ‑тчэшся, ‑тчэцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыцца тканым узорам. // перан. Зацягнуцца, пакрыцца чым‑н. Лес заткаўся смугою.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Уставіцца пры тканні; уткацца. Нітка роўна заткалася.

3. Заседзецца за кроснамі. // Запрацавацца, стаміцца ткучы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карані́сты, ‑ая, ‑ае.

1. З вялікай колькасцю добра развітых каранёў (пра расліны, дрэвы). Караністая расада.

2. Пакрыты, пераплецены каранямі дрэў (пра дарогу і пад.). Я націскаў, як толькі мог, на педалі, .. але ўсё роўна ўцячы ад дажджу не ўдалося, — дарога скрозь вузкая, караністая. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

но́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Памянш. да нота ​1 (у 2 і 4 знач.). Песня лілася роўна, налад[жа]на: канец кожнай ноткі .. на крыл[ах] разлятаўся ва ўсе бакі. Кулакоўскі. — Не верашчы! — кінуў Сузан, і ў голасе яго пачуліся зласлівыя ноткі. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўзыхо́дзіць, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце, ‑дзяць; зак.

Узысці — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Сабе заваяваў ты вышыню, Нуды не ўсе жывыя паўзыходзяць. Свірка. А хвойнік любіць тут расці. За два гады, пакуль не арэцца, усё роўна як яго знарок хто пасеяў, — густа паўзыходзіць. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схаладне́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Азяблы. Пятрусь заварушыўся, нацягнуў посцілку на схаладнелыя плечы і заснуў глыбокім сном. Пестрак. // Які стаў халодным. Мерна, роўна шархала .. [Ганна],.. сеяла на слізкую, схаладнелую траву чыстае, як мука, пілавінне. Мележ.

2. перан. Які стаў суровым, строгім. Вочы схаладнелі ад гневу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налі́цца, -лью́ся і -лію́ся, -лье́шся і -ліе́шся, -лье́цца і -ліе́цца; налі́ўся, -ліла́ся, -ло́ся; налі́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нацячы, пранікнуць куды-н.

Налілася вада ў бочку.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Напоўніцца чым-н. вадкім.

Вядро налілося роўна з берагамі.

3. перан. Змяніць колер, афарбоўку.

Шчокі наліліся румянцам.

4. Стаць сакавітым, спелым.

Яблыкі наліліся сокам.

5. перан. Напоўніцца якой-н. якасцю (сілай, здароўем, злосцю і пад.).

Мускулы наліліся.

Наліцца кроўю (разм.) — пачырванець ад прыліву крыві.

|| незак. наліва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)