Каля́ды, -ля́д і Ко́ляды, -ляд (з вялікай літары).
Народнае зімовае свята дахрысціянскага паходжання, звязанае з перыядам зімовага сонцастаяння (адзначаецца 25 снежня па старым стылі і ў наступныя дні да Вадохрышча).
Посная куцця на Каляды.
|| прым. каля́дны, -ая, -ае.
Калядныя вечары.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ініцыя́лы, ‑аў; адз. ініцыял, ‑а, м.
1. Першыя літары імя і імя па бацьку або імя і прозвішча, радзей імя, імя па бацьку і прозвішча. Падпісаць запіску ініцыяламі. □ Каця падаравала Гарбачэню хустачку са сваімі ініцыяламі і на развітанне моцна пацалавала. Гурскі.
2. Спец. Вялікія літары ў пачатку кнігі, раздзела або абзаца, аздобленыя ўзорам; застаўка.
[Ад лац. initialis — пачатковы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аме́га, ‑і, ДМ амезе, ж.
Назва апошняй літары грэчаскага алфавіта.
•••
Ад альфы да амегі гл. альфа.
Альфа і амега гл. альфа.
[Грэч. o mega.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідэагра́ма, ‑ы, ж.
Умоўны знак, які абазначае на пісьме (у адрозненне ад літары) не гук якой‑н. мовы, а цэлае паняцце; сімвал.
[Ад грэч. idea — паняцце і gramma — запіс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́тарны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да літары, літар, уласцівы ім. Літарнае абазначэнне.
2. Абазначаны літарай, а не лічбай. Тэатральная літарная ложа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Першама́й, ‑я, м. (з вялікай літары).
Свята Першага мая. Першамай — наша традыцыйнае працоўнае свята, дзень агляду адзінства і згуртаванасці, маналітнасці нашых радоў. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Плуто́н, ‑а, м.
1. Спец. Агульная назва розных глыбінных вывергнутых парод.
2. (з вялікай літары). Назва самай далёкай ад Сонца планеты сонечнай сістэмы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Элі́зіум, ‑а, м. (з вялікай літары).
1. У антычнай міфалогіі — месца, дзе знаходзяцца цені (душы памёршых) абраннікаў багоў.
2. перан. Уст. паэт. Рай.
[Лац. Elysium з грэч.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бага́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Чалавек, які валодае вялікім багаццем.
2. (з вялікай літары). Народнае свята ўраджаю, якое адзначаюць восенню.
Б. з агарода прагнаў, ды ў гумно загнаў (прыказка).
|| ж. бага́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радо́к, -дка́, мн. -дкі́; -дко́ў, м.
1. гл. рад¹.
2. Частка тэксту або асобныя словы, літары, іншыя знакі, надрукаваныя ці напісаныя ў адну лінію.
Р. верша.
◊
Радок у радок — даслоўна, літаральна (спісаць, сказаць і пад.).
Чытаць паміж радкоў — здагадваючыся пра скрыты сэнс напісанага.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)