Абжарга́ць ’абняць нагамі’ (КТС, Карскі — Ковенск). Гл. ажыргаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крывы́, -а́я, -о́е.
1. Выгнуты, не прамы.
Крывая дошка.
К. цвік.
Крывога дрэва не выпрастаеш (прыказка).
2. Ненармальны, пакалечаны (пра часткі цела).
Крывая рука.
3. 3 пашкоджанай нагой (нагамі); кульгавы (разм.).
|| наз. крывізна́, -ы́, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
здрыгану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. Прыйсці ў рэзкі вагальны рух, задрыжаць.
Пад нагамі здрыганулася зямля.
2. Уздрыгнуць, закалаціцца ад моцнага хвалявання, узрушэння і пад.
З. ад моцнага крыку.
|| незак. здрыга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ча́йка¹, -і, ДМ ча́йцы, мн. -і, ча́ек, ж.
Вадаплаўная пералётная птушка сямейства чайкавых з кароткімі нагамі, доўгімі крыламі і густым апярэннем, якая жыве на берагах мораў, рэк, азёр.
Белакрылая ч.
|| прым. ча́йкавы, -ая, -ае.
Сямейства чайкавых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засемени́ть сов. (ногами) дро́бненька зату́паць (пача́ць ісці́); (заходить) захадзі́ць; пача́ць перабіра́ць нага́мі; затэ́паць; см. семени́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́фельны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і кафляны. Пад нагамі зіхацела кафельная падлога. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ква́ква, ‑ы, ж.
Птушка сямейства чаплевых з кароткімі нагамі і чубком на галаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарнано́гі, ‑ая, ‑ае.
1. У якога чорныя ногі; з чорнымі нагамі. Чарнаногія птушкі.
2. Разм. З бруднымі, запэцканымі нагамі. Бачыў [Руневіч] і хлопчыка, які ні слова не сказаў, чарнаногі свіны пастушок, толькі глядзеў на дзядзьку-партызана спадылба. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Клы́бша ’жанчына з доўгімі нагамі’ (Сцяцко, Афікс. наз., 177). Гл. клыпша.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дагары́, прысл.
На спіне, на спіну. Легчы дагары. □ [Міша] ляжаў дагары і моўчкі назіраў, як у блакітнай вышыні плыла маленькая хмарка. Пальчэўскі. // Угору, уверх. Паставіць кубак дагары дном. □ Як ні ары, абы чорным дагары. З нар.
•••
Дагары нагамі — а) на спіну, уверх нагамі (паваліцца, паляцець і пад.); б) у перавернутым, перакручаным становішчы, нізам уверх. У вадзе адлюстроўваліся ліпы, дамы, рыштаванні. Але дагары нагамі. Грамовіч; в) зусім процілегла таму, як павінна было б быць (пра ход якіх‑н. спраў, парушэнне звычайнага парадку). Адбылася другая рэвалюцыя, і прадпрыемства пайшло дагары нагамі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)