кера́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.
1. Ганчарная вытворчасці ганчарнае майстэрства. Развіццё керамікі.
2. зб. Ганчарныя вырабы. Павільён керамікі. Будаўнічая кераміка. Мастацкая кераміка.
3. Маса, з якой атрымліваюць такія вырабы.
[Грэч. keramikē.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́на, -ы, ж.
1. Пузырыстая маса, якая ўтвараецца на паверхні некаторых вадкасцей.
Марская п.
Мыльная п.
Зняць пену з супу.
2. Густая белаватая з пузыркамі сліна, якая выступае на губах пры некаторых хваробах, моцным хваляванні.
З пенай на губах гаварыць (таксама перан.; у гневе, раз’юшанасці; разм., неадабр.).
|| прым. пе́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.
1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.
С. гліны.
С. тлушчу.
2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.
Шырокія слаі інтэлігенцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аднаро́дны, ‑ая, ‑ае.
Які належыць да таго самага роду, разраду; аднолькавага характару; падобны. Аднародныя з’явы. Аднародныя збудаванні. // Аднолькавы ва ўсіх сваіх частках. Аднародная маса. Аднароднае асяроддзе.
•••
Аднародныя члены сказа гл. член.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фая́нс, ‑у, м.
1. Штучна прыгатаваная мінеральная маса з асобых гатункаў гліны з дамешкай гіпсу і іншых рэчываў, якая служыць для керамічных вырабаў.
2. зб. Вырабы з такой масы. Выстаўка фаянсу.
[Фр. faience.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бады́ль, ‑я, м.
Тое, што і бадыліна. Хлопец блукаў вачыма па агародзе Раманюкоў, дзе тлустая, чорная зямля, кукурузныя бадылі, маса лісцяў яблынь, вінаграду і гародніны сведчылі, што тут сабраны багаты ўраджай. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пластылі́н, ‑у м.
Незасыхаючая пластычная маса з гліны, воску і тлушчу і іншых рэчываў, якая ўжываецца для лепкі. Алёша тым часам скамячыў у далоні пластылін і зноў апусціў рукі пад стол. Нядзведскі.
[Ад грэч. plastós — вылеплены.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́мнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Абл. Шуснуць, уваліцца. Дзядзька Антон бухнуў ломікам па засаўцы, і маса шамнула ўніз, за апалубку. Місько. Гэта ж Каця, а не Зіна, шамнула залетась у праломку. Кудравец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́лькасць, -і, ж.
1. Велічыня, лік, аб’ём, маса.
Вялікая к. дрэў у парку.
К. ападкаў за суткі.
2. Філасофская катэгорыя, якая характарызуе прадметы і з’явы навакольнага свету з боку велічыні, аб’ёму, ліку, ступені развіцця, тэмпаў змянення і інш. (выкарыстоўваецца ва ўзаемадзеянні з катэгорыяй якасці).
Пераход колькасці ў якасць.
|| прым. ко́лькасны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
а́томный а́тамны;
а́томная эне́ргия физ. а́тамная эне́ргія;
а́томное ору́жие а́тамная збро́я;
а́томное ядро́ физ. а́тамнае ядро́;
а́томная ма́сса физ. а́тамная ма́са.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)