убо́ства, -а, н.

1. Беднасць, галеча, жабрацкае жыццё.

2. Фізічны недахоп, выродлівасць.

У. гарбуна выклікала літасць і спагаду.

3. перан. Духоўная абмежаванасць, пасрэднасць.

У. думкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Век ’жыццё, вечнасць, час і да т. п.’ Ст.-рус. вѣкъ ’тс’, рус. век, укр. вік, польск. wiek, чэш. věk, ст.-слав. вѣкъ, балг. век, серб. ве̑к і г. д. Прасл. *věkъ ’век, жыццё, вечнасць і г. д.’ (з даўняга *voi̯kos, а гэта аблаутная форма да і.-е. *u̯ei̯k‑ ’сіла, выяўляць сілу’, літ. viẽkas ’сіла, жывучасць, жыццё’, veĩkti ’штосьці рабіць, працаваць’, véikus ’хуткі’, vỹkis ’жыццё, жывасць’, vikrùs ’бадзёры’, лац. vincere ’перамагаць’, ст.-ісл. veig ’сіла, моцнасць’, vīg ’барацьба’, гоц. weihan, ст.-в.-ням. wīgan ’змагацца’. Сюды прасл. *věčьnъ ’вечны’ (ст.-рус. вѣчьныи, бел. ве́чны, рус. ве́чный, укр. ві́чний, польск. wieczny, чэш. věčný, ст.-слав. вѣчьнъ, балг. ве́чен, серб. ве̏чан і г. д.). Гл. Фасмер, 1, 286.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

квітне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Знаходзіцца ў спрыяльных для развіцця ўмовах, паспяхова развівацца.

Жыццё наша будзе к.

2. Мець прыгожы выгляд, быць здаровым.

Дзяўчына квітнее.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спро́шчаны, -ая, -ае.

1. Прасцейшы за папярэдні.

С. механізм.

2. Залішне просты, недастаткова глыбокі; прымітыўны.

С. фінал рамана.

Спрошчанае ўяўленне пра жыццё.

|| наз. спро́шчанасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасту́х, ‑а, м.

Той, хто пасе статак. Рана пачалося самастойнае Іванава жыццё, жыццё падпаска, а пасля — панскага пастуха. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

быт, -у, М бы́це, м.

Агульны жыццёвы ўклад, паўсядзённае жыццё.

Сельскі б.

◊

Быту не даваць (разм.) — дакучаць, парушаючы чый-н. спакой.

|| прым. бытавы́, -а́я, -о́е.

Бытавыя паслугі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адналю́б, -а, мн. -ы, -аў, м.

Чалавек, які ўсё жыццё верны адной сваёй любові, аднаму захапленню і пад.

|| ж. адналю́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паразіты́зм, -у, м.

1. Суіснаванне двух арганізмаў, пры якім адзін арганізм (паразіт) корміцца за кошт другога.

2. перан. Жыццё з чужой працы, дармаедства.

|| прым. паразіты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пастара́ль, -і, ж.

Жанр у літаратуры і мастацтве Еўропы 14—18 стст., у якім ідылічна паказваецца жыццё пастухоў і пастушак на ўлонні прыроды.

|| прым. пастара́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

няўда́чны, -ая, -ае.

1. Не такі, які павінен быць, якога чакалі, якога хацелі.

Няўдачнае асабістае жыццё.

Н. фінал.

2. Нездавальняючы, кепскі.

Н. фотаздымак.

|| наз. няўда́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)