дарагі́

1. дорого́й; драгоце́нный; дорогосто́ящий; бесце́нный;

2. перен. дорого́й, драгоце́нный;

д. час — дорого́е (драгоце́нное) вре́мя;

3. (близкий) дорого́й;

д. друг — дорого́й друг;

4. (в обращении) дорого́й;

~гі́я тава́рышы — дороги́е това́рищи;

5. в знач. сущ. (в обращении) дорого́й; прия́тель;

◊ з ~го́й душо́й — всей душо́й; с ра́достью; раду́шно; от всей души́;

~го́й цано́й — дорого́й цено́й;

малы́ залатні́к, ды д. — посл. мал золотни́к, да до́рог;

~га́я лы́жка к абе́ду — посл. дорога́ ло́жка к обе́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сябро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.

Дзяўчынка, дзяўчына або жанчына, якая сябруе з кім‑н. [Пятро:] — Сёння скардзілася мне [Вольга], што вы [Лена] хоць і сяброўка ёй, але робіце нешта такое не па-сяброўску. Што вы не падзялілі? Ваданосаў. Дзяўчаты былі сяброўкамі, хаця вучыліся па розных факультэтах і не былі падобны адна на адну сваімі характарамі. Шахавец. Абкружыў яе [Кацярыну] жаданы круг сябровак дарагіх... Броўка. / у перан. ужыв. Золь асенняя, туман. Шэпчуць жоўклыя лісты. Ноч — сяброўка партызан, Друг іх верны — лес густы. Крапіва. // Пра каханую жанчыну. Каханнем першым І шчырым, і непаўторным Цябе я, сяброўка, кахаў. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налыга́ць сов.

1. наниза́ть;

н. мані́сту тытуню́ — наниза́ть ни́зку табаку́;

2. (верёвкой, своркой) привяза́ть, навяза́ть; (друг к другу — многих) связа́ть вме́сте;

н. ко́ней — связа́ть вме́сте лошаде́й;

3. (при помощи петли — многих) налови́ть, заарка́нить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ваш мест., м. ваш (ж. ва́ша, ср. ва́ша); мн. ва́шы;

ваш друг ваш ся́бар;

◊

ваш брат ваш брат;

ва́ше де́ло ва́ша спра́ва;

ва́ша взяла́ ва́ша ўзяла́;

во́ля ва́ша во́ля ва́ша;

по-ва́шему па-ва́шаму.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ссо́ўвацца несов.

1. (перемещаться, двигаясь) сдвига́ться; смеща́ться;

2. па́дать, сва́ливаться;

3. (двигаясь, приближаться друг к другу) сдвига́ться;

4. (сползать вбок) съезжа́ть;

1-4 см. ссу́нуцца;

5. страд. сдвига́ться; смеща́ться; сва́ливаться, сбра́сываться; сгреба́ться; см. ссо́ўваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

душы́цца I несов.

1. (задыхаться) дави́ться;

2. прост. (жадно есть) дави́ться;

3. (давить друг друга в тесноте) дави́ться;

4. страд. дави́ться; мя́ться; души́ться; уда́вливаться; подавля́ться; см. душы́ць I 1-3

душы́цца II несов. (духами) души́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пабі́цца сов.

1. поби́ться, разби́ться;

2. (побить друг друга) подра́ться;

3. (упав, причинить себе ушиб) ушиби́ться;

4. (оказаться помятым — о плодах) поби́ться, помя́ться;

5. (много потрудиться над чем-л.) поби́ться;

6. (нек-рое время) подра́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раздвига́ться

1. (разъединяясь, отодвигаться друг от друга) рассо́ўвацца, расстаўля́цца;

2. (расступаться) расхіна́цца;

3. (становиться просторнее, шире) расшыра́цца, пашыра́цца; см. раздви́нуться;

4. (быть раздвижным) рассо́ўвацца;

стол раздвига́ется стол рассо́ўваецца;

5. страд. рассо́ўвацца, расстаўля́цца; расхіна́цца; расшыра́цца, пашыра́цца; см. раздвига́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апраўда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Даказаць чыю‑н. невінаватасць. [Шашы] хацелася апраўдаць Максіма. Шамякін. // Вынесці прыгавор, які заключае прызнанне падсуднага невінаватым.

2. Даказаць магчымасць чаго‑н. [Лабановіч:] — Калі за прыродаю пайсці, то можна апраўдаць рознае глупства, асабліва, калі пры гэтым пачнеш яшчэ патураць сабе. Колас. // Паслужыць асновай для апраўдання чаго‑н. Памог выпадак, які паклаў канец ваганням Веры Антонаўны і крыху апраўдаў яе ў вачах Васіля Пятровіча. Карпаў.

3. Праявіць сябе вартым чаго‑н. Умей адважна, друг, змагацца І ворагаў перамагаць, Каб добры гонар сына працы Жыццём і смерцю апраўдаць. Глебка.

4. Кампенсаваць, акупіць. [Осіпава:] — Больш, хоць забі, не дам. А то і ягад сваіх не апраўдаю. Пятніцкі.

5. Афіцыйна пасведчыць дакументамі зробленым выдаткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самкну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

1. Звесці, шчыльна злучыць адно з другім. Самкнуць ножкі цыркуля.

2. перан. Злучыць у адно цэлае. Самкнулі шарэнгі Чырвонагвардзейцы. Глебка. // Акружыць, узяць у клешчы. Калі чужынцы свой самкнулі круг, Падняў з гранатаю руку мой друг, Магутны выбух страсянуў наўколле... А. Астапенка. Затое не забывалася тая цёмная ноч у сярэдзіне лета, калі вярталіся з бежанцаў: непадалёку ад Клінцоў немцы самкнулі клешчы, і ў акружэнні, разам з вайсковымі часцямі, апынуліся бежанская абозы. Чыгрынаў.

3. Заплюшчыць, стуліць (вочы, губы і пад.). А па ранку, ледзь самкнула Вочы стомлена дзяўчынка, Хтось устаў над ёй — пачула — З ціхім шэптам: — Сірацінка... Кірэенка.

•••

Не самкнуць вачэй — не спаць зусім.

Самкнуць рады — згуртавацца, аб’яднацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)