крыжавы́
1. (пересекающийся) перекрёстный;
~вы́я даро́гі — перекрёстные доро́ги;
2. анат. крестцо́вый;
~ва́я косць — крестцо́вая кость
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цалі́к, ‑у, м.
1. Няезджаная, няходжаная прастора, звычайна снежная. За ноч наваліла столькі снегу, што нідзе не было ні сцежкі, ні дарогі, спрэс цалік. Чарнышэвіч. Зімовыя дарогі. Усе вы пракладаецеся па цаліку такім вось першым следам. Машара. Аднак Міхед, каб не трапляцца людзям на вочы, сышоў з дарогі і пасігаў па цаліку. Сабаленка.
2. у знач. прысл. цаліко́м. Без дарогі, напрасткі. Усе лясныя жыхары неахвотна ходзяць цаліком, трымаюцца ўезджаных дарог і сцежак. Ігнаценка. Землепраходцы і хадакі Не шукалі сушэйшага беражка, Яны цаліком, яны напрасткі Праклалі пеша сцяжыны першыя. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасячы́ся і перасе́кчыся, ‑сячэцца; пр. перасекся, ‑секлася; зак.
Размясціцца накрыж, скрыжавацца. Арбіты перасекліся. Дарогі перасекліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́тралеваць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
Вывезці драўніну з лесу да дарогі. Вытралеваць бярвенні трактарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́ддалек, прысл.
Абл. Воддаль (у 1 знач.). Воддалек, каля дарогі, бабы перагыркваліся з казакамі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, зрушыць з месца.
С. камень з дарогі.
С. з моста ў рэчку (зверху ўніз).
|| незак. сашту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і саштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. сашту́рхванне, -я, н. і саштурхо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адгалінава́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. адгалінавацца, адгалінаваць.
2. Бакавы адростак, галіна.
Таполя дае шмат адгалінаванняў.
3. Частка дарогі, ракі і пад., якая адыходзіць убок.
А. арашальнага канала.
4. перан. З’ява, што ўяўляе сабой частку чаго-н. асноўнага, галоўнага.
Розныя адгалінаванні сектанцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аджа́ць, адажну́, адажне́ш, адажне́; адажнём, адажняце́, адажну́ць; адажні́; аджа́ты; зак., што.
1. Зжаць жыта, пшаніцу і пад. на невялікай частцы поля ад краю.
А. жыта ад дарогі.
2. Адпрацаваць на жніве ўзамен за што-н.
А. за дапамогу ў касьбе.
|| незак. аджына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак., што.
1. Скасіць невялікую частку чаго-н. (ад краю).
А. траву ад дарогі.
2. Пакасіць пэўны час; скончыць касьбу.
Ён тры дні адкасіў.
3. Адпрацаваць на касьбе ўзамен за што-н.
А. за доўг.
|| незак. адко́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паперакрыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Перакрыць усё, многае. Паперакрываць дахі. Паперакрываць рэкі. Паперакрываць дарогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)