яфеты́ды, ‑аў; адз. яфетыд, ‑а, М ‑дзе, м.

Група народаў часткі Каўказа, Пярэдняй Азіі, Міжземнамор’я, Пірынеяў, да якіх адносяцца некаторыя старажытныя плямёны, а таксама сучасныя народы: абхазцы, баскі, грузіны, чаркесы і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

семі́ты, -аў, адз. семі́т, -а, Мі́це, м.

Група блізкіх па мовах народаў, былых або цяперашніх насельнікаў паўднёва-заходняй Азіі і паўночнай Афрыкі, да якіх адносяцца старажытныя вавіланяне, асірыйцы, фінікійцы і іншыя, а таксама сучасныя народы: арабы, яўрэі, сірыйцы, эфіопы.

|| ж. семі́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. семі́цкі, -ая, -ае і семіты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

айра́н, ‑у, м.

Прадукт і напітак з малака, распаўсюджаны ў Сібіры, Сярэдняй Азіі, Крыме і на Каўказе. Мы бурым другі тыдзень рыпучую зямлю. Працуем да зялёных квадратаў у вачах і п’ём айран. Лукша.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёсігна́л, ‑у, м.

1. Тое, што і радыёхвалі. Атрыманыя з космасу радыёсігналы ператвараюцца ў фотаздымкі, на якіх бачны воблакі, што навісаюць над рознымі раёнамі Еўропы, Азіі, Афрыкі. «Маладосць».

2. Сігнал, перададзены па радыё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сагды́йцы, ‑аў; адз. сагдыец, ‑дыйца, м.; сагдыйка, ‑і, ДМ ‑дыйцы; мн. сагдыйкі, ‑дыек; ж.

Старажытная ўсходнеіранская народнасць Сярэдняй Азіі і Казахстана, якая з сярэдзіны першага тысячагоддзя да н. э. насяляла Согд (Сагдыяну).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азія́цкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да Азіі, азіятаў. Ніхто не ведае, што .. [Наталя] ляжыць вось у гэтай белай палаце, у гэтым далёкім азіяцкім гарадку. Скрыган.

2. Уст. пагард. Грубы, жорсткі, некультурны. Азіяцкія адносіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хе́ты, ‑аў; адз. хет, ‑а, М хеце, м.

Агульная назва плямён і народнасцей, якія насялялі ў 2 і ў пачатку 1 тысячагоддзя да н. э. цэнтральную і ўсходнюю часткі Малой Азіі і паўночную Сірыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фі́була, ‑ы, ж.

Металічная засцежка для верхняй адзежы ў выглядзе брошкі, якая ўжывалася ў старажытных народаў Еўропы, Азіі і Афрыкі. Бацька накінуў на.. [Алеся] шырокую белую кашулю з адным плячом, — на другім яе закалолі сярэбранай фібулай. Караткевіч.

[Лац. fibula.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарха́н, ‑а, м.

1. Гіст. Феадал у цюркскіх народаў у сярэднія вякі.

2. Зямля і маёмасць феадалаў Закаўказзя, Сярэдняй Азіі, Казанскага, Астраханскага, Крымскага ханстваў, вызвалення ад дзяржаўных падаткаў.

3. Уст. Дробны гандляр, скупшчык, які ездзіў па вёсках.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арба́, ы́; мн. а́рбы, ‑аў; ж.

Высокі двухколы воз у Сярэдняй Азіі, а таксама доўгі чатырохколы — на Украіне, у Крыме, на Каўказе. Гамрэкелі стаяў на двары, наглядаючы за работай парабкаў, якія грузілі на арбу мяхі з агуркамі. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)