раззбро́іцца, -ро́юся, -ро́ішся, -ро́іцца; зак.
1. Вызваліцца ад зброі, зняць з сябе зброю, а таксама знішчыць або скараціць узбраенне.
2. перан. Адмовіцца ад актыўных дзеянняў, страціць волю да барацьбы.
|| незак. раззбро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. раззбрае́нне, -я, н.
Барацьба за р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ру́ны, рун, адз. ру́на, -ы, ж.
1. Старажытныя пісьмёны пераважна скандынаваў, якія захаваліся ў надпісах на камянях, зброі і іншых прадметах.
2. Старадаўнія народныя эпічныя песні ў карэлаў, фінаў і эстонцаў.
|| прым. руні́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Рунічнае пісьмо.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рукапа́шны, ‑ая, ‑ае.
1. Які ажыццяўляецца без зброі ці халоднай зброяй (пра бой, сутычку). Бабка Антосіха стаяла з качаргою ля парога, нібы грэнадзёр, рыхтуючыся да рукапашнай схваткі. Нядзведскі. У рукапашнай схватцы партызаны змялі карнікаў, толькі адзінкі з іх уцалелі. Гурскі.
2. у знач. наз. рукапа́шная, ‑ай, ж. Бой, сутычка без прымянення зброі або з прымяненнем халоднай зброі. Завязалася рукапашная што называецца — не на жыццё, а на смерць. Брыль. [Саламацін:] У іх тут рукапашная была. [Падымае штык]. Штыком арудаваў немчура. Крапіва. Жывыя мерцвякі .. ішлі ў рукапашную, глушылі прыкладамі адкормленых граміл з адборных штурмавых батальёнаў. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затво́р, ‑а, м.
Частка агнястрэльнай зброі для закрывання і адкрывання канала ствала. Затвор вінтоўкі. □ Шура адцягнуў затвор, загнаў патрон у канал ствала. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агітплака́т, ‑а, М ‑каце, м.
Спецыяльны плакат з агітацыйным зместам. Усе.. разнавіднасці мастацкай зброі.. скарыстоўвае Максім Танк на старонках агітплаката «Раздавім фашысцкую гадзіну». Бугаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́ля, -і, мн. -і, куль, ж.
Невялікі свінцовы або стальны прадаўгаваты снарад для стральбы з ручной агнястрэльнай зброі і кулямётаў.
Трасіруючая к.
Бранябойная к.
◊
Адліваць кулі (разм.) — ілгаць, хлусіць.
Вылецець куляй (разм.) — імкліва выбегчы адкуль-н.
|| прым. кулявы́, -а́я, -о́е.
Кулявое раненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
артыле́рыя, -і, ж.
1. Агнястрэльнае ўзбраенне (гарматы, гаўбіцы, мінамёты і пад.).
Супрацьтанкавая а.
Цяжкая а.
2. Род войск з такім узбраеннем.
Служыць у артылерыі.
3. Навука, якая вывучае тэхніку агнястрэльнай зброі (гармат, гаўбіц і пад.) і яе прымяненне.
|| прым. артылеры́йскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дуэ́ль, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Паядынак дзвюх асоб пры секунданце з выкарыстаннем зброі як спосаб адстойвання годнасці і асабістага гонару.
Выклікаць на д.
Забіты на дуэлі.
2. перан. Барацьба, спаборніцтва двух бакоў.
Шахматная д.
Артылерыйская д. (перастрэлка).
|| прым. дуэ́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ро́зны, -ая, -ае.
1. мн. Неаднолькавы, непадобны чым-н.
Розныя погляды.
Яны розныя людзі.
2. мн. Не адзін і той жа, іншы.
Дабіраліся рознымі шляхамі.
3. Разнастайны.
Розныя віды зброі.
Розныя дробязі.
Сабраліся самыя розныя людзі.
|| наз. ро́знасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Р. поглядаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
назако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Паклаўшы ў паглыбленне, засыпаць зверху вялікую колькасць чаго‑н. Назакопваць зброі.
2. Засыпаць, зараўнаваць па чарзе многае. Назакопваць ям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)