дальнаба́чны, ‑ая, ‑ае.
Здольны прадбачыць вынікі чаго‑н.; празорлівы. [Гардзееў] па-свойму аказаўся дальнабачным і загадзя падаў заяву аб звальненні па ўласнаму жаданню. Даніленка. // Які вызначаецца прадбачлівасцю. Дальнабачны план. Дальнабачнае рашэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пырхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Раптоўна ўзляцець, вылецець адкуль‑н. // перан. Разм. Пакінуць што‑н., пераехаўшы ў другое месца. Міналі гады, і неяк непрыкметна выпырхнуў з бацькоўскага гнязда Максім. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яршы́цца, ‑шуся, ‑шышся, ‑шыцца; незак.
1. Натапырвацца, нахохлівацца (пра птушак). У густым голлі ігрушы яршыліся вераб’і. Даніленка.
2. перан. Станавіцца яршыстым, задзірлівым. — Не яршыся.. Панадзішся піць — святаў не заўважыш. Калодзежны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надрэ́з, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. надрэзаць.
2. Надрэзанае месца. Хірург робіць асцярожна надрэз, расшыраючы рану. «Звязда». Хлопчык паказаў дзеду на шматлікія надрэзы, што віднеліся на многіх дрэвах. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пады́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пайсці размерана або нязграбна. Наставіўшы каўнер, прытрымліваючы яго ля горла, Сярдзюк падыбаў па цёмнай вуліцы. Карпаў. Чалавек, няўклюдна перасоўваючы ногі, як хадулі, падыбаў наперад... Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прафе́сія, ‑і, ж.
Род заняткаў, працоўнай дзейнасці, які патрабуе пэўнай падрыхтоўкі. — Рашыў я застацца ў нас трактарыстам — прафесія надзейная і пачэсная. Даніленка.
•••
Вольная прафесія — прафесія творчага работніка, які жыве на ганарары.
[Лац. professio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барано́ў, ‑нова.
Які належыць бараду. Бараноў рог. □ Аднойчы.. [Люся] дапамагала маці на кухні абіраць бульбу і са страхам пазірала, як Амархан абгрызаў баранову лапатку. Даніленка.
•••
Сагнуць (скруціць) у бараноў рог гл. сагнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адго́нны, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з адгонам жывёлы, з утрыманнем жывёлы на адгоне. Адгонная авечкагадоўля. □ То былі яшчэ знаёмыя мясціны: летам паромам Ласка з сяброўкамі пераязджала за раку — на адгонную пашу. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спрасо́нку, прысл.
Не зусім прачнуўшыся, толькі што прачнуўшыся. Дудок спрасонку ўсё не мог уцяміць, што гэта за жанчына і што яна робіць тут. Лынькоў. Недзе ў кустах спрасонку крыкнула птушка. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спружы́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк. да спружына; невялікая спружына. Дзяўчына, што стаяла за прылаўкам, уставіла ў дзірачку на баку мядзведзя ключык і пакруціла спружынку. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)