Verbum

ГЕРКУЛЕ́С

(лац. Hercules),

сузор’е Паўн. паўшар’я неба. Самая яркая зорка 2,8 візуальнай зорнай велічыні; 140 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні. У Геркулесе знаходзіцца тыповае шаравое зорнае скопішча. У напрамку да Геркулеса рухаецца Сонечная сістэма (гл. Апекс). У Геркулесе выяўлены рэнтгенаўскі пульсар Her X-1, які атаясамліваецца з аптычна пераменнай зоркай HZ Her. На тэр. Беларусі сузор’е найлепей відаць вясной і летам. Гл. Зорнае неба.

т. 5, с. 175

АРО́Л

(лац. Aquila),

экватарыяльнае сузор’е. Найб. яркія зоркі 0,8 (Альтаір), 2,7 і 3,0 візуальнай зорнай велічыні. На тэр. Беларусі бачны вясной, летам і ўвосень.

т. 1, с. 501

АХВЯ́РНІК

(лац. Ara),

сузор’е ў Паўд. паўшар’і неба; дзве найб. яркія зоркі 2,8 і 3 візуальнай зорнай велічыні. Іл. гл. пры арт. Зорнае неба.

т. 2, с. 144

АКТА́НТ

(лац. Octans),

каляпалярнае сузор’е Паўд. паўшар’я неба. Найб. яркая зорка Актант 3,8 візуальнай зорнай велічыні. У Актанце знаходзіцца Паўд. полюс свету. Гл. Зорнае неба.

т. 1, с. 209

ГАДЗІ́ННІК

(лац. Horologium),

сузор’е Паўд. паўшар’я неба. Найб. яркая зорка 3,9 візуальнай зорнай велічыні. У Паўн. паўшар’і відаць у паўд. шыротах. Найлепшы час назірання — лістапад. Гл. таксама Зорнае неба.

т. 4, с. 421

ВОЎК

(лац. Lupus),

сузор’е Паўд. паўшар’я неба. Найб. яркая зорка 2,3 візуальнай зорнай велічыні. У Паўн. паўшар’і відаць у паўд. шыротах. Найлепшы час назірання — красавік, май. Гл. Зорнае неба.

т. 4, с. 279

ДЗЕ́ВА, Панна (лац. Virgo),

адно з 12 сузор’яў задыяка. Самая яркая зорка — Спіка (L Дз., 1-й візуальнай зорнай велічыні) разам з 3 менш яркімі зоркамі ўтварае фігуру ромба, бачную простым вокам. У сузор’і 95 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні; выяўлена скопішча (2,5 тыс.) галактык спіральнай структуры, сярод якіх размешчана магутная крыніца радыёвыпрамянення — радыёгалактыка Дз.-А. У Дз. знаходзіцца пункт асенняга раўнадзенства. На тэр. Беларусі сузор’е відаць у канцы зімы і вясною.

т. 6, с. 100

т. 6, с. 100

АНДРАМЕ́ДА

(лац. Andromeda),

сузор’е Паўн. паўшар’я. У Андрамедзе 3 зоркі 2-й зорнай велічыні і спіральная галактыка (гл. Андрамеды туманнасць). Найлепшыя ўмовы бачнасці ў вер.—кастрычніку. Гл. таксама Зорнае неба.

т. 1, с. 356

ЗМЕЯНО́СЕЦ

(лац. Ophiuchus),

экватарыяльнае сузор’е. Найб. яркая зорка 2,1 візуальнай зорнай велічыні, 100 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні. На тэр. Беларусі відаць вясной і летам. Гл. Зорнае неба.

т. 7, с. 97