Verbum

ВАГА́ЛЬНАЯ СІСТЭ́МА,

фізічная сістэма, у якой у выніку парушэння стану раўнавагі могуць адбывацца свабодныя (уласныя) ваганні. Бываюць кансерватыўныя, дысіпатыўныя і аўтавагальныя. Вагальная сістэма з канечным лікам ступеняў свабоды наз. дыскрэтнымі (напр., маятнік), а з бесканечным — сістэмамі з размеркаванымі параметрамі (струна, пругкае цела, эл. кабель). Гл. таксама Асцылятар.

У кансерватыўных вагальных сістэмах ваганні адбываюцца амаль без страт энергіі (мех. сістэмы без трэння, вагальны контур без актыўнага супраціўлення і выпрамянення эл.-магн. хваляў). У дысіпатыўных сістэмах адбываюцца толькі затухальныя ваганні; пры дасягненні крытычнага значэння страт такая вагальная сістэма пераўтвараецца ў аперыядычную (гл. Аперыядычны працэс). У аўтавагальных вагальных сістэмах страты энергіі кампенсуюцца з крыніцы сілкавання (гл. Аўтаваганні).

П.А.Пупкевіч.

т. 3, с. 427

дэвонская сістэма (перыяд)

т. 6, с. 323

каменнавугальная сістэма (перыяд)

т. 7, с. 513

кембры́йская сістэ́ма (перы́яд)

т. 8, с. 225

мелавая сістэма (перыяд)

т. 10, с. 269

неагенавая сістэма (перыяд)

т. 11, с. 252

палеагенавая сістэма (перыяд)

т. 11, с. 543

пермская сістэма (перыяд)

т. 12, с. 296

сілурыйская сістэма (перыяд)

т. 14, с. 380