Verbum

Ton

I

m -(e)s, Töne тон, гук

éinen ~ ánschlagen* [gréifen*] — муз. узя́ць тон

mit j-m gléichen ~ ánstimmen — пець з кім-н. ва ўнісо́н; дзе́йнічаць з кім-н. заадно́; падпява́ць каму́-н.

2) на́ціск

3) тон мо́вы

den ríchtigen ~ ánschlagen* [ánstimmen] — знайсці́ [yзя́ць] пра́вільны тон

4) тон (паводзіны)

den ~ ángeben* [ánstimmen] — задава́ць тон, ігра́ць (гало́ўную) ро́лю

5) тон (пра колер)

sátte Töne — сакаві́тыя [насы́чаныя] то́ны

II

m -(e)s, -e глі́на

◊ aus gröberem ~ gescháffen — зро́блены з больш густо́га це́ста

verfállen

* vi (s)

1) прыхо́дзіць да заняпа́ду

in éinen Féhler ~ — памыля́цца

auf den Gedánken ~ — прыйсці́ да ду́мкі

2) слабе́ць (пра хворага)

3) фін. канча́цца (пра тэрмін)

der Wéchsel ist ~ — тэ́рмін вэ́ксаля ско́нчыўся

4) (D) перахо́дзіць ва ўлада́нне (да каго-н.), дастава́цца (каму-н.)

er ist séinem Freund ganz ~ — ён ца́лкам пад ула́дай [уплы́вам] свайго́ ся́бра

5) (D) быць асу́джаным (на смерць і г.д.)

6) (in A) упада́ць (у роспач і г.д.)

in Zorn ~ — прыйсці́ ў лю́тасць, раз’ю́шыцца

réchnen

1.vi

1) лічы́ць, вылі́чваць;

im Kopf ~ падлі́чваць у галаве́;

von héute an geréchnet пачына́ючы з сённяшняга дня

2) (auf A) разлі́чваць, спадзява́цца (на каго-н., на што-н.)

3) (mit D) лічы́цца (з кім-н., з чым-н.)

2. vt

1) раша́ць, вылі́чваць, падлі́чваць

2) (zu D) прылі́чваць (да каго-н., да чаго-н.);

das muss man ihm zur Éhre ~ гэ́та ро́біць яму́ го́нар;

j-m etw. zum [als] Verdíenst ~ ста́віць каму́-н. што-н. у заслу́гу

Réde

f -, -n

1) мо́ва, размо́ва;

wovón ist die ~? пра што гаво́рка?;

es ist nicht der ~ wert аб гэ́тым не ва́рта гавары́ць;

es verschlúg ihm die ~ перан. у яго́ адняло́ яздк

2) прамо́ва, дакла́д;

eine ~ hálten* выступа́ць з прамо́вай;

j-m in die ~ fállen* перапыня́ць каго́-н.

3) адка́знасць;

j-m ~ (und Ántwort) stéhen* дава́ць каму́-н. тлумачэ́нні [рабі́ць справазда́чу];

j-n zur ~ stéllen прыця́гваць каго́-н. да адка́знасці

4) лінгв. мо́ва, мо́ўны стыль;

dirékte ~ про́стая мо́ва;

indirékte ~ уско́сная мо́ва

sáuer

1.

a

1) кі́слы; хім. кісло́тны

sáure Gúrke — салёны aгуро́к

sáure Milch — кі́слае малако́

2) перан. ця́жкі, нялёгкі

etw. mit sáurer Mühe erwérben* — здабы́ць што-н. ця́жкай пра́цай

◊ j-m das Lében ~ máchen — атру́чваць каму́-н. жыццё [існава́нне]

in den sáuren Ápfel béißen* — скары́цца перад непры- е́мнай неабхо́днасцю

2.

adv

1) кі́сла

~ schmécken — мець кі́слы смак

2) ця́жка, нялёгка, неахво́тна

das kam ihm [ ihn] ~ an — гэ́та дало́ся яму́ нялёгка [ця́жка]

auf etw. (A) ~ reagíeren — рабі́ць кі́слы твар нако́нт чаго́-н.

Macht

f -, Mächte

1) сі́ла, магу́тнасць, моц; уплыў; ула́да

die ~ der Gewóhnheit — cíла звы́чкі

die ~ gewínnen* — набы́ць ула́ду

j-m séine ~ fühlen lássen* — даць каму́-н. адчу́ць сваю́ ўла́ду

séine gánze ~ áufbieten* — пусці́ць у ход усю́ сваю́ ўла́ду

die ~ an sich (A) réißen* — захапі́ць ула́ду

an die ~ gelángen [kómmen*] — прыйсці́ да ўла́ды

an die ~ bríngen* — прыве́сці да ўла́ды

2) дзяржа́ва

die verbündeten Mächte — саю́зныя дзяржа́вы

3) во́йска, во́йскі

die bewáffnete ~ — узбро́еныя сі́лы

◊ ~ geht vor Recht — ≅ пра́ва на баку́ мо́цнага [ду́жага]

Nóte

f -, -n

1) адзна́ка, бал

j-m éine gúte ~ gében* — ста́віць каму́-н. до́брую адзна́ку

2) заўва́га, адзна́ка

etw. mit éiner ~ verséhen* — зрабі́ць адзна́ку на чым-н.

3) банкно́т, купю́ра

4) дып. но́та

~n áustauschen — абме́ньвацца но́тамі

5) но́та (у розн. знач.)

etw. in ~n sétzen — піса́ць му́зыку на што-н., пакла́сці што-н. на му́зыку

nach ~n spíelen — ігра́ць па но́тах

wie nach ~n — як па но́тах

6) перан. тон, адце́нне

éine ándere ~ ánschlagen* — перамяні́ць тон

bíeten

*

1.

vt

1) прапано́ўваць; дава́ць; выяўля́ць

j-m den Arm ~ — узя́ць каго́-н. пад руку́

j-m die Hand zur Begrüßung ~ — працягну́ць [пада́ць] каму́-н. руку́ для прывіта́ння

2) выяўля́ць

schwáche Séiten ~ — выяўля́ць слабы́я ме́сцы

3) дава́ць адпо́р, ака́зваць супраціўле́нне

dem König Schach ~ — шахм. аб’яві́ць шах каралр

er lässt sich (D) álles ~ — яго́ мо́жна знява́жыць як хо́чаш, у яго́ няма́ пачуцця́ ўла́снай го́днасці

2.

(sich) выпада́ць

(пра зручныя моманты)

es bot sich éine günstige Gelégenheit — вы́даўся зру́чны вы́падак