Verbum

і́ндэкс м.

1. эк. Índex m -es і -, -e і -dizes;

і́ндэкс апто́вых [гурто́вых] цэ́н Gróßhandels-Préis¦index m;

і́ндэкс До́у-Джо́нса эк. Dow-Jones- Índex [daʊ´ʤo:nz-] m;

і́ндэкс ро́знічных [раздро́бных] цэ́наў Éinzelhandels-Préisindex m;

і́ндэкс спажыве́цкіх цэ́наў Verbráucher-Préisindex m;

і́ндэкс ко́шту жыцця́ Préiswerindex m;

і́ндэкс прамысло́вай праду́кцыі Produktiónsindex m;

2. матэм. Índex m -es і -, -e і -dizes, Kénnziffer f -, -n;

пашто́вы і́ндэкс Póstleitzahl f -, -en

рэжы́м м.

1. паліт. Regime [-´ʒi:m] n -s, -s, Hérrschaftssystem n -s, -e;

2. (распарадак жыцця) Órdnung f -, -en, Lébensweise f -;

рэжы́м дня Tágesordnung f;

рэжы́м найбо́льшага спрыя́ння Regíme der Méistbegünstigung;

пасце́льны рэжы́м Béttruhe f -;

3. (умовы, характар працы) Regime [-´ʒi:m] n; Árbeitsweise f -, Betríebsbedingungen pl, Betríeb m -es;

авары́йны рэжы́м Nótbetrieb m;

валю́тны рэжы́м эк. Devísenbewirtschaftung [-´vi:-] f -, Régelung des Devísenverkehrs;

рэжы́м экано́міі Spársamkeitsregime n;

рабо́чы рэжы́м машы́ны Betríebsart der Maschíne

спа́дчына ж.

1. (маёмасць і г. д.) Érbschaft f -, Érbe n -s, Hinterlássenschaft f -;

пакі́нуць каму-н. спа́дчыну j-m (D) etw. hinterlássen* [vermáchen];

атрыма́ны ў спа́дчыну geérbt, erérbt;

пазба́віць спа́дчыны entérben vt;

пра́ва на спа́дчыну юрыд. Érbrecht n -(e)s, -e;

пара́дак атрыма́ння ў спа́дчыну юрыд. Érbfolge f -;

2. (з’ява культурнага жыцця і г. д.) géistiges Érbe, Náchlass m -es, -e і -lässe;

культу́рная спа́дчына Kultúrerbe n;

літарату́рная спа́дчына literárischer Náchlass

культу́рны

1. (адукаваны) kultiviert [-´vi:rt], gebíldet;

культу́рны чалаве́к ein gebíldeter Mensch, ein Mensch von Kultúr;

культу́рныя зно́сіны kulturélle Bezíehungen;

2. (які адносіцца да культуры) kulturéll, Kultúr-;

культу́рны ўзро́вень Kultúrniveau [-vo:] n -s, -s;

культу́рны цэнтр Kultúrzentrum n -s, -tren, Míttelpunkt der Kultúr;

культу́рны абме́н Kultúraustausch m -es, -e;

культу́рныя ўстано́вы Kultúrstätten pl;

хро́ніка культу́рнага жыцця́ (у газеце) Kultúrnotizen pl;

прадме́ты культу́рнага ўжытку Gégenstände für den kulturéllen Bedárf;

3. с.-г. ángebaut, Kultúr-;

культу́рныя раслі́ны Kultúrpflanzen pl

спадаро́жнік м.

1. Gefährte m -n, -n; Réisegefährte m;

спадаро́жнік жыцця́ Lébensgefährte m;

2. астр., касм. Satellít m -en, -en, Trabánt m -en, -en;

спадаро́жнік Зямлі́ Érdsatellit m, Érdtrabant m;

шту́чны спадаро́жнік Зямлі́ Spútnik m -s, -s, künstlicher Érdtrabant [Érdsatellit];

натура́льны спадаро́жнік natürlicher Satellít;

спадаро́жнік плане́ты Planétenmond m -es, Planétensatellit m;

метэаралагі́чны спадаро́жнік Wéttersatellit m;

спадаро́жнік су́вязі Náchrichtensatellit m;

запусці́ць спадаро́жнік éinen Spútnik stárten;

вы́весці спадаро́жнік за ме́жы зямно́й атмасфе́ры den Satellíten aus der Lúfthülle hináusbefördern

кні́жны

1. (які адносіцца да кнігі) Buch-; Bücher-;

кні́жны пераплёт Búcheinband m -(e)s, -bände;

кні́жная ша́фа Bücherschrank m -(e)s, -schränke;

кні́жная палі́ца Bücherregal n -s, -e, Bücherbrett n -(e)s, -er;

кні́жны га́ндаль Búchhandel m -s;

кні́жны фонд Bücherbestand m -(e)s, -bestände;

кні́жны агля́д Bücherschau f -, -en;

кні́жны знак Búchzeichen n -s, -, Exlíbris n -, -;

2. (тэарэтычны) búchgelehrt, stúbengelehrt; lébensfremd (далёкі ад жыцця);

кні́жная вучо́насць Búchgelehrsamkeit f -;

3. лінгв. búchsprachlich, Buch-;

кні́жнае сло́ва búchsprachlicher Áusdruck

кошт м.

1. эк. Wert m -(e)s, -e;

наміна́льны кошт Nominálwert m, Nénnwert m; Nénnbetrag m -(e)s, -beträge, Nominálbetrag m;

спажыве́цкі кошт Gebráuchswert m;

тава́рны кошт Wárenwert m;

кошт рабо́чай сі́лы der Wert der Árbeitskraft; Árbeitskosten pl;

за кошт (чый-н., каго-н.) auf j-s Kósten [Réchnung];

за кошт ле́пшай пра́цы durch béssere Árbeit;

2. (цана) Preis m -es, -e, Kósten pl;

кошт жыцця́ Lébenshaltungskosten pl;

кошт прае́зду Fáhrpreis m;

кошт перасы́лкі Versándkosten pl

пыта́нне н.

1. Fráge f -, -n;

звярну́цца з пыта́ннем éine Fráge stéllen (да каго-н. D), éine Fráge ríchten (да каго-н. an A), sich mit éiner Fráge wénden* (да каго-н. an A);

2. (справа, акалічнасць) Fráge f, Ángelegenheit f -, -en; Sáche f -, -n;

па прыва́тным пыта́нні in éiner persönlichen Ángelegenheit, in éigener Sáche;

3. (праблема) Fráge f, Problém n -(e)s, -e;

паста́віць пад пыта́нне infráge stéllen; bezwéifeln vt;

пыта́нне жыцця́ і сме́рці éine entschéidende Fráge; éine lébenswichtige Fráge; éine Fráge, bei der es um Lében und Tod geht

пазба́віць

1. (адняць) (wég)néhmen* vt (каго-н. D);

пазба́віць маёмасці das Éigentum wégnehmen*; entzíehen* vt (каго-н. D);

пазба́віць сло́ва das Wort entzíehen* (каго-н. D); ráuben vt;

пазба́віць жыцця́ das Lében ráuben (каго-н. D);

пазба́віць апо́шняй надзе́і séine létzte Hóffnung ráuben (каго-н. D); beráuben vt (чаго-н.);

пазба́віць пра́ва го́ласу des Stímmrechts beráubt sein;

пазба́віць свя́тасці enthéiligen vt;

2. (вызваліць) befréien vt (ад каго-н., чаго-н. von D);

пазба́віць ад эксплуата́цыі von der Áusbeutung befréien; erlösen vt, rétten vt;

◊

пазба́ў нас ад зло́га! erlöse uns von dem Bösen [Übel]!