Verbum

быць

1. (жыць, існаваць) sein* vi (s);

гэ́тага не мо́жа быць! das kann nicht sein!;

2. (утрымлівацца на працягу часу) wérden* vi (s), sein* vi (s);

бу́дзе во́сень es wird Herbst;

3. (прысутнічаць, знаходзіцца) sein* vi (s), sich befínden*, sich áufhalten*, ánwesend sein;

я быў там ich war da [dort];

4. (рабіцца, здарацца) geschéhen* vi (s), passíeren vi (s), sich eréignen, sich zútragen*;

калі́ гэ́та было́ [зда́рылася]? wann ist das passíert [geschéhen]?

5. (прыходзіць, прыязджаць) kómmen* vi (s);

ён бу́дзе пад ве́чар er kommt gégen Ábend;

6. (у знач. цяпер. часу) wérden* vi (s), sein* vi (s);

кім ты хо́чаш быць? was willst du wérden?

7. (у функцыі дапаможнага дзеяслова) sein, wérden;

рабо́та была зако́нчаная die Árbeit war beéndet, die Árbeit wurde beéndet;

◊

як ма́е быць wie es sich gehört;

было́ не ні было́! разм. es sei gewágt; auf gut Glück

час м.

1. Zeit f -, -en; Zéitpunkt m -(e)s, -e (момант);

мясцо́вы час Órtszeit f -;

у гэ́ты час in díeser Zeit;

у любы́ час zu jéder Zeit [Stúnde];

у той час dámals, zu jéner Zeit;

апо́шнім ча́сам néuerdings, in der létzten Zeit;

у ху́ткім ча́се кніжн. bald, nächstens;

да апо́шняга ча́су bis vor kúrzem; bis zulétzt, bis in die létzte Zeit hinéin;

у цяпе́рашні час gégenwärtig; zur Zeit;

у прызна́чаны час zur féstgelegten [veréinbarten] Zeit;

пад час während, im Láufe;

во́льны час fréie Zeit, Fréizeit f; árbeitsfreie Zeit;

2. (працягласць) Zeit f -, Zéitraum m -(e)s, Zéitdauer f -; Zéitspanne f -;

калянда́рны час Kalénderzeit f;

до́ўгі час éine lánge Zeit, ein lánger Zéitraum;

час по́сту рэл. Fástenzeit f, Passiónszeit f;

у каро́ткі час bínnen kúrzer Zeit;

3. (эпоха – тс. мн.) Zeit f; Epóche f -, -n;

у былы́я часы́ früher, séinerzeit;

у часы́ вайны́ während [zur Zeit] des Kríeges;

4. (пара) Zeit f;

час жніва́ Érntezeit f;

час адпачы́нку Úrlaubszeit f;

у ле́тні час im Sómmer;

ра́нішні час Mórgenstunde f -, -n;

абе́дзенны час Míttagszeit f;

па(сля)абе́дзенны час Náchmittag m -(e)s;

5. грам. Zeit f, Zéitform f -, -en, Zéitstufe f -, -n; Témpus n -, -pora;

цяпе́рашні час Gégenwart f -, Präsens n -, -séntia i -sénzi¦en;

про́шлы час Vergángenheit f -, Präteritum n -s, -ta;

даўноміну́лы час Vórvergangenheit f, Plúsquamperfekt n -(e)s;

бу́дучы час Zúkunft f -, Futúr(um) n -s, pl Futúre i Futúra;

паслядо́ўнасць часо́ў Zéitfolge f;

◊

час пака́жа ≅ kommt Zeit, kommt Rat;

час ад часу von Zeit zu Zeit, mánchmal, hin und wíeder;

з ця́гам ча́су mit der Zeit;

да гэ́тага ча́су bis jetzt, bis zu únserer Zeit;

тым ча́сам währenddéssen, unterdéssen, inzwíschen;

цяжкі́я часы́ böse [hárte] Zéiten;

па пе́ршым ча́се кніжн. fürs Érste;

уве́сь час die gánze Zeit, fórtwährend

пазіра́ць séhen* vi (на што-н., каго-н. auf A); ánsehen* vt;

пазіра́ць на малю́нак ein Bild ánsehen*;

пазіра́ць у люстэ́рка in den Spíegel séhen*;

пазіра́ць на со́нца in die Sónne sehen*;

пазіра́ць у акно́ aus dem Fénster [zum Fénster] (hináus)sehen*; scháuen (на каго-н., што-н. auf A);

пазіра́ць па бака́х um sich scháuen;

пазіра́ць час ад ча́су на што-н. von Zeit zu Zeit auf étwas sehen* [scháuen]

апо́шні

1. letzt;

са́мы апо́шні der állerletzte;

апо́шні раз zum létzten Mal;

да апо́шняга ча́су bis vor kúrzem; bis zulétzt;

2. (самы новы) néuest; jüngst;

па апо́шняй мо́дзе nach der néuesten Móde;

3. разм. (дрэнны) der schléchteste, der állerschlimmste;

апо́шні гату́нак die schléchteste Sórte;

4. (малодшы) der jüngste;

5. (толькі што названы) létztere, létztgenannt;

◊

у апо́шні мо́мант, у апо́шняй хві́лі zwíschen Tür und Ángel (пры адыходзе); im (áller)létzten Momént; in (áller)létzter Minúte [Sekúnde] (пра канчатковы тэрмін)