Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

іл назоўнік | мужчынскі род

Вязкі асадак мінеральных і арганічных рэчываў на дне вадаёмаў.

  • Рачны іл.

|| прыметнік: ілавы.

ілгаць (лгаць) дзеяслоў | незакончанае трыванне

Гаварыць няпраўду.

  • І. у вочы.
  • Хто сам ілжэ, той нікому не верыць (прыказка).

|| закончанае трыванне: салгаць і налгаць.

|| назоўнік: ілганне і лганне.

ілгун (лгун) назоўнік | мужчынскі род

Непраўдзівы чалавек; выдумшчык.

|| жаночы род: ілгуння і лгуння.

ілжывы (лжывы) прыметнік

  1. Схільны да хлусні, падману.

    • Ілжывая натура.
    • І. чалавек.
  2. Які змяшчае ў сабе хлусню, падман, прытворны, фалыпывы.

    • Ілжывая усмешка.
    • Ілжывыя словы.

|| назоўнік: ілжывасць і лжывасць.

ілжэ (лжэ) прыстаўка

Першая частка складаных слоў са знач.:

  1. які ўтрымлівае хлусню, няпраўду, памылковы, няправільны, напр. ілжэнавука, ілжэмастацтва, ілжэтэорыя;
  2. уяўны, які наўмысна выдаецца за сапраўднае, напр. ілжэатака, ілжэвучоны, ілжэпрарок, ілжэтрывога;
  3. які лжэ, хавае ісціну, напр. ілжэсведка, ілжэсведчанне;
  4. у саставе складаных назваў: які мае адносіны да відаў, часткова падобных да іншых, асноўных відаў, напр. ілжэакацыя, ілжэгарлачык, ілжэлістоўніца, ілжэскарпіён, ілжэязмін.

ілжэвучэнне (лжэвучэнне) назоўнік | ніякі род

Выдуманая, фальшывая тэорыя, якая выдаецца за навуковую.

ілжэсведка (лжэсведка) назоўнік | мужчынскі род

Сведка, які дае лжывыя паказанні.

|| жаночы род: ілжэсведка і лжэсведка.

ілжэсведчанне (лжэсведчанне) назоўнік | ніякі род

Паказанні ілжэсведкі (лжэсведкі).

ільвяня (львяня) назоўнік | ніякі род

Дзіцяня льва.

ільвіца (львіца) назоўнік | жаночы род

Самка льва.