язва назоўнік | жаночы род
-
Гнойная або запалёная ранка на скуры ці слізістай абалонцы.
-
пераноснае значэнне: Зло, шкода.
-
пераноснае значэнне: Пра шкадлівага, з’едлівага чалавека (размоўнае).
Сібірская язва — вострая заразная хвароба жывёлы і чалавека.
Язва страўніка — хранічнае захворванне страўніка з пашкоджаннем слізістай абалонкі.
|| памяншальная форма: язвачка.
|| прыметнік: язвавы.
- Язвавая хвароба (язва страўніка або дванаццаціперснай кішкі).
язвеннік назоўнік | мужчынскі род | размоўнае
Чалавек, які хварэе язвавай хваробай.
|| жаночы род: язвенніца.
язджалы прыметнік
Такі, па якім многа ездзілі, біты.
яздок назоўнік | мужчынскі род
-
Той, хто едзе на кані вярхом або кіруе запрэжкай.
- Ездакі пазлазілі з коней.
-
Пра таго, хто ўмее добра ездзіць (у 3 знач.).
Фразеалагізм:
- Не яздок куды (размоўнае) — пра таго, хто не хоча або не можа ездзіць куды-н., бываць дзе-н.
язмін назоўнік | мужчынскі род
Дэкаратыўны куст сямейства каменяломнікавых з белымі пахучымі кветкамі, сабранымі ў невялікія гронкі.
|| прыметнік: язмінавы.
язык назоўнік | мужчынскі род
-
Рухомы мышачны орган у ротавай поласці, які з’яўляецца органам смаку, а ў чалавека ўдзельнічае таксама
ва ўтварэнні гукаў мовы.
-
Паказаць я.
-
Малако ў каровы на языку (прыказка).
-
Заліўны я. (страва).
-
Востры на я. (умее гаварыць трапна, з’едліва).
-
Доўгі я. у каго-н. (пераноснае значэнне: пра балбатлівага чалавека; размоўнае неадабральнае).
-
Злы я. у каго-н. (пераноснае значэнне: хто-н. злосна, з насмешкай гаворыць пра каго-, што-н.;
размоўнае).
-
Злыя языкі (пераноснае значэнне: пра ахвотнікаў да плётак, нагавораў).
-
Мянціць (малоць) языком (пераноснае значэнне: займацца пустой балбатнёй; размоўнае).
-
Прыкусіць я. (пераноснае значэнне: спахапіўшыся, раптоўна замаўчаць, устрымацца ад выказвання;
размоўнае).
-
Прытрымаць я. (пераноснае значэнне: памаўчаць; размоўнае).
-
Пытанне было на языку ў каго-н. (хто-н. гатоў быў задаць пытанне).
-
Развязаць я. (загаварыць, разгаварыцца пасля маўчання; размоўнае).
- Віно развязала я. каму-н. (прымусіла разгаварыцца; размоўнае).
-
Распусціць я. (пачаць гаварыць лішняе; размоўнае неадабральнае).
-
Сарвалася з языка што-н. у каго-н. (сказаў міжвольна, не падумаўшы; размоўнае).
-
Трымаць я. за зубамі (пераноснае значэнне: маўчаць, калі гэта патрэбна).
-
Цягнуць за я. каго-н. (пераноснае значэнне: прымушаць гаварыць, выказвацца; размоўнае).
-
Я. без касцей у каго-н. (пераноснае значэнне: пра каго-н., хто любіць многа гаварыць, гаворыць
лішняе, пустое; размоўнае).
-
Я. добра падвешаны ў каго-н. (мастак добра гаварыць; размоўнае).
-
Я. не паварочваецца сказаць (не хопіць рашучасці сказаць; размоўнае).
-
Я. праглынеш (пераноснае значэнне: пра што-н. надта смачнае; размоўнае).
-
Я. свярбіць у каго-н. (пераноснае значэнне: цяжка прамаўчаць, хочацца сказаць; размоўнае).
-
пераноснае значэнне: Палонны, ад якога можна атрымаць патрэбныя звесткі (размоўнае).
-
У звоне: металічны стрыжань, які ўтварае гук ударамі аб сценкі.
-
пераноснае значэнне: Пра што-н. выцягнутае, па форме падобнае на язык.
- Языкі полымя.
- Языкі сумётаў.
|| памяншальная форма: язычок.
|| прыметнік: языковы і язычны.
- Языковая мышца.
- Язычныя нервы.
языкаты (языкасты) прыметнік
Востры на язык, ахвочы паспрачацца, панасміхацца.
- Языкатая (і языкастая) жанчына.
|| назоўнік: языкатасць і языкастасць.
язычнік назоўнік | мужчынскі род
Паслядоўнік язычніцтва.
|| жаночы род: язычніца.
язычніцтва назоўнік | ніякі род
Рэлігія, заснаваная на пакланенні многім багам, ідалапаклонства.
|| прыметнік: язычніцкі.
язычок назоўнік | мужчынскі род
-
гл. язык.
-
Адростак на заднім краі паднябення ў поласці рота.
-
Невялікі адростак ля асновы ліставой пласцінкі ў злакавых і некаторых інш. раслін (спецыяльны тэрмін).
-
Рухомая, адным канцом прымацаваная пласцінка ў розных прыстасаваннях.
- Я. чаравіка.
- Я. замка.
- Я. музычнага інструмента.
|| прыметнік: язычковы.