Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

яд назоўнік | мужчынскі род

  1. Рэчыва, здольнае выклікаць атручэнне, смерць.

    • Смяротны яд.
    • Пчаліны яд.
    • Яд сумненняў (пераноснае значэнне).
  2. пераноснае значэнне: Злосць, з’едлівасць.

    • Кожны гад мае свой яд (прыказка).

яда назоўнік | жаночы род

  1. гл. есці.

  2. Тое, што і ежа.

    • Хлеб ды вада — маладзецкая я. (прыказка).

ядавіты прыметнік

  1. Які з’яўляецца ядам (у 1 знач.), які выклікае атручэнне.

    • Ядавітыя рэчывы.
    • Я. грыб.
    • Я. газ.
  2. пераноснае значэнне: Зласлівы, з’едлівы.

    • Ядавітая іронія.
    • Я. чалавек.
    • Ядавіта (прыслоўе) сказаць.
  3. Пра колер, пах: непрыемны, рэзкі (размоўнае).

|| назоўнік: ядавітасць.

ядахімікаты назоўнік | мужчынскі род

Ядавітыя рэчывы, якія прымяняюцца для барацьбы з пустазеллем, са шкоднікамі сельскагаспадарчых раслін.

|| прыметнік: ядахімікатны.

ядзерка назоўнік | ніякі род

  1. гл. ядро.

  2. Шарападобнае цельца ўнутры ядра клеткі (спецыяльны тэрмін).

ядзерны прыметнік

  1. гл. ядро.

  2. Які мае адносіны да працэсаў, што адбываюцца ў атамным ядры, да іх вывучэння і выкарыстання.

    • Я. рэактар.
    • Ядзернае выпрамяненне.
    • Ядзерная зброя.
    • Ядзерная фізіка.
    • Ядзерная рэакцыя (рэакцыя пераўтварэння ядзер атамаў пры іх узаемадзеянні адзін з другім).
  3. Які мае адносіны да ядзернай зброі, да валодання такой зброяй.

    • Ядзерныя запасы.
    • Ядзерныя краіны.

ядзершчык назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Спецыяліст па ядзернай фізіцы.

ядловец назоўнік | мужчынскі род

Хваёвы куст, радзей дрэва сямейства кіпарысавых.

|| прыметнік: ядлаўцовы і ядлоўцавы.

яднанне назоўнік | ніякі род

  1. гл. яднацца, -ць.

  2. Цесная сувязь, якая прыводзіць да адзінства, згуртаванасці.

яднацца дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Злучацца, збліжацца, утвараючы адзінае цэлае.

    • Дзве брыгады яднаюцца.
  2. Аб’ядноўвацца, згуртоўвацца для агульных дзеянняў.

    • Народы ядналіся ў барацьбе з агульным ворагам.
  3. Уступіць у блізкія, сяброўскія адносіны, падтрымліваць сувязь з кім-н.

    • Суседзі яднаюцца.

|| назоўнік: яднанне.