Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шабас назоўнік | мужчынскі род

  1. Суботні адпачынак, усталяваны яўрэйскай рэлігіяй.

  2. Тое, што і шабаш.

шабасаваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Святкаваць шабас.

  • Яўрэі шабасавалі звычайна па корчмах.

шабаш1 назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

  1. Заканчэнне работы, перапынак для адпачынку.

    • Гудок паклікаў на ш.
  2. у знач. выказніка: Скончана, даволі.

    • Я за такое больш брацца не буду, ш.

шабаш2

-у, м. У сярэдневяковых павер’ях: начное зборышча і разгул ведзьмаў.

шабашнік назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Той, хто падраджаецца на прыватныя выгадныя заработкі.

  • Наняць шабашнікаў.

|| прыметнік: шабашніцкі

шабашнічаць

-аю, -аеш, -ае; незак.(размоўнае). Быць шабашнікам.

шабашыць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

  1. Канчаць або перапыняць работу.

  2. Зарабляць грошы, выконваючы выгадную работу, акрамя асноўнай (неадабральнае).

|| закончанае трыванне: пашабашыць.

шаблон назоўнік | мужчынскі род

  1. Узор, па якім штампуюцца аднолькавыя вырабы.

  2. пераноснае значэнне: Агульнавядомы, збіты ўзор, які слепа пераймаюць.

    • Пазбягаць шаблону ў рабоце.

|| прыметнік: шаблонны.

шаблонны прыметнік

  1. гл. шаблон.

  2. Які з’яўляецца шаблонам (у 2 знач.),збіты, банальны.

    • Шаблонныя фразы.
    • Ш. падыход да справы.

|| назоўнік: шаблоннасць.

шабля назоўнік | жаночы род

Халодная з доўгім выгнутым клінком.

  • Сячы шаблямі ворага.
  • Атрад у сто шабель (г.зн. складаецца са ста кавалерыстаў).

|| памяншальная форма: шабелька.

|| прыметнік: шабельны.

  • Шабельныя ножны.