Verbum

цявіна назоўнік | жаночы род

Сцябліна травы, травінка.

• Зялёная ц. мятліцы.

|| памяншальная форма: цявінка.

цяг назоўнік | мужчынскі род

Бег, рух.

• Бягуць няспынным цягам дні.
• Адным цягам (размоўнае) — без перадышкі.
• Даць цягу (размоўнае) — уцячы, пабегчы.
• З цягам часу — праз некаторы час.

цяга назоўнік | жаночы род

1. Сіла, пры дапамозе якой перамяшчаецца што-н., а таксама крыніца такой сілы (жывёла, машына, электрычнасць).

   • Паравая ц.
   • Конная ц.

2. Рух газаў, дыму (звычайна ў топачных і вентыляцыйных канструкцыях), які выклікаецца рознасцю ціску.

   • Печ дыміць ад слабай цягі.

3. Стрыжань, які перадае рух ад адной часткі механізма да другой (спецыяльны тэрмін).

   • Стрэлачная ц.

4. У архітэктуры: зроблены з тынку або каменны паясок, які падзяляе вонкавыя і ўнутраныя сцены, абрамляе столь і пано.

5. Імкненне, прыхільнасць да каго-, чаго-н.

   • Ц. да навукі.
   • Ц. да цяпла.

6. Шлюбны палёт самца слонкі ў пошуках самкі (спецыяльны тэрмін).

|| прыметнік: цягавы.

цягавы прыметнік

Які мае адносіны да цягі (у 2 знач.); прызначаны для цягі, перамяшчэння чаго-н.

• Цягавая сіла.

цягавіты прыметнік

Здольны многа і цяжка працаваць; загартаваны ў працы; працавіты.

• Ц. конь.
• Ц. работнік.

|| назоўнік: цягавітасць.

цягальны прыметнік | спецыяльны тэрмін

Які служыць для выцягвання чаго-н. (цяжкасцей, грузаў і пад.).

• Цягальная лябёдка.

цягамер назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Прыбор для вымярэння сілы цягі ў топках, катлах ці вентыляцыйных канструкцыях.

|| прыметнік: цягамерны.

цяганіна назоўнік | жаночы род | размоўнае

Наўмыснае зацягванне якой-н. справы; маруднае рашэнне якога-н. пытання; валакіта.

• Надакучыла гэта ц., а цяпер пойдзе ц. па судах.

цягацца дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

1. Валачыся па зямлі.

   • Ланцуг цягаўся па зямлі.

2. Хадзіць дзе-н. доўга і без патрэбы.

   • Ц. па хатах.

3. Ездзіць куды-н. неаданаразова з якой-н. мэтай.

   • Ён любіў ц. па замежных краінах.

4. Заляцацца да каго-н., быць у інтымных адносінах з кім-н.

5. Спаборнічаць; мерацца сіламі з кім-н., стараючыся перамагчы.

   • Дзе табе з ім ц.!
   • Цягацца за чубы (размоўнае) — біцца.

|| закончанае трыванне: пацягацца.

цягаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Тое, што і цягнуць з той розніцай, што цягаць абазначае шматразовае дзеянне, якое адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

2. Красці.

   • Ліс цягае куранят.

3. Насіць доўгі час (пра адзенне, абутак; размоўнае).

   • Пяты год чаравікі цягае.

4. Валачы па зямлі.

   • Ц. хустку па зямлі.