by
[baɪ]1.prep.
1)
а) блі́зка; по́бач, ля
by a river — каля рэ́чкі, блі́зка рэ́чкі
Sit by me — Сядзь каля́ мяне́
б) паўз, мі́ма; за
a path by the river — сьце́жка паўз рэ́чку
We went by the house — Мы прайшлі мі́ма до́му
2) па, праз
by the way —
а) па даро́зе
б) між і́ншым
to go by the bridge — е́хаць (ісьці́) праз мост
3) (тво́рны склон без прыназо́ўніка)
а) to destroy by fire — зьні́шчыць агнём
б) to travel by train — падаро́жнічаць цягніко́м
4) на
а) (пры мно́жаньні, дзяле́ньні або́ падава́ньні паме́раў)
multiply by two — памно́жыць на два
a room five by six metres — пако́й пяць мэ́траў на шэсьць
б) to sell by the pound — прадава́ць на фу́нты
в)
taller by a head — вышэ́йшы на галаву́
larger by half — бо́льшы на пало́ву
5) зго́дна з чым
by agreement — зго́дна з умо́вай
by law — зго́дна з зако́нам
6) каля, не пазьне́й, як
be there by nine o’clock — будзь там каля́ дзявя́тае гадзі́ны
7) у, у ча́се
by day — удзе́нь
by night — уно́чы
8) па
step by step — крок па кро́ку, паступо́ва
little by little — пакрысе́
2.adv.
1) тут жа, каля́
near by — блі́зка
2) мі́ма, паўз
days gone by — міну́лі дні
A car dashed by — Пране́слася а́ўта
3) набо́к, збо́ку; недалёка
to put something by — пакла́сьці не́шта збо́ку
•
- by all means
- by and by
- by and large
- by chance
- by oneself
- by the by
- by the way