Verbum

ідал, ‑а, м.

1. Статуй, скульптура, якім язычнікі пакланяліся як бажаству. Дзікунскі ідал. ▪ Не веру ідалам паганым, Што выразаюць разьбяры, Бажкам не веру маляваным, Што мажуць фарбай маляры. Купала.

2. перан. Пра таго, хто з’яўляецца прадметам абажання або нізкапаклонства. Жанчына павінна быць жанчынай, а не муміяй, якая дзеля свайго ідала адраклася ад усяго зямнога. Лобан.

3. Лаянк. Нягоднік. — Жартачкі — сто гусей перадушыў — ідал! Ваданосаў.

[Ад грэч. eidōlon — скульптура, малюнак.]

ідалапаклоннік, ‑а, м.

Той, хто пакланяецца ідалам (у 1 знач.).

ідалапаклонніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідалапаклонніка, ідалапаклонства.

ідалапаклонства, ‑а, н.

Пакланенне ідалам як рэлігійны культ.

ідальскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідала (у 1 знач.). Ідальскія капішчы.

ідылічнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ідылічнага.

ідылічны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ідыліі (у 1 знач.). Ідылічны жанр.

2. Мірны, ціхі, спакойны; нічым не засмучаны. Ідылічны настрой. ▪ У пакой улятаў лагодны шум вясковага лесу, наперабой спявалі птушкі, але гэты ідылічны малюнак не супакойваў. Шчарбатаў. Ну, бываюць такія ідылічныя сем’і, дзе б пражылі век, ні разу ні ў чым не ўсумніўшыся, не засумаваўшы; без адзінага папроку і непаразумення? Кірэенка.

ідылія, ‑і, ж.

1. Невялікі літаратурны твор, які ідэалізавана паказвае вясковы побыт на ўлонні прыроды.

2. Іран. Спакойнае, нічым не засмучанае, шчаслівае існаванне. Венцяроўцы жылі ціха і супакойна праз шмат дзесяткаў гадоў... Нішто не парушала іх ідылію... Чарот.

[Ад грэч. eidyllion — карцінка.]

ідыш, нескл., м.

Сучасная мова яўрэяў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы, якая мае ў сваёй аснове нямецкія дыялекты.

[Ад ням. judisch — яўрэйскі.]

ідыяматызм, ‑а, м.

Тое, што і ідыёма.