...логія, ‑і, ж.
Другая састаўная частка складаных назоўнікаў, якая абазначае: «навука», «вучэнне», «веды», напрыклад: біялогія, псіхалогія, філалогія.
[Ад грэч. lógos — слова, думка, мова, розум.]
ламаны і ломаны, ‑ая, ‑ае.
1. Паламаны, сапсаваны, няспраўны. [Ярмоленка:] — Учора мы з Сяргеем цэлы дзень хадзілі па брыгадах — амаль нічога няма. Калёсы і тыя ламаныя. Сіўцоў.
2. Няправільны, скажоны (пра мову, гаворку, словы). Вечарам непадалёку ад крэпасці скаваў бранявік з рэпрадуктарам, і дыктар на ламанай рускай мове прапаноўваў здацца, абяцаючы жыццё. Лупсякоў.
3. Няроўны, загнуты пад вуглом. [Старшы лейтэнант] узяў з цвічка фуражку, насунуў па прывычцы глыбока на ламаныя густыя бровы. Мележ. Лінія .. палёту [самалёта] была ломаная, часам пакручастая. Алешка.
•••
Ламаная (ломаная) лінія гл. лінія.
Ламаны (ломаны) радок гл. радок.
Гроша ломанага не варты гл. варты.
лоб, лба (ілба); мн. лбы (ілбы), ‑оў; м.
Верхняя надвочная частка твару чалавека ці галавы жывёліны. Палкоўнік сядзеў на канапе і выціраў спацелы лоб. Лынькоў. На Максімаў лоб звісалі пасмачкі белых кучаравых валасоў. Асіпенка.
•••
Адкрыты лоб — высокі і круты лоб.
Аж вочы на лоб вылазяць (лезуць); вочы на лоб палезлі гл. вока.
Браць (узяць) у лоб гл. браць.
Забрыць лоб гл. забрыць.
Запісаць на лбе гл. запісаць 1.
З-пад ілба — сярдзіта і недаверліва (глядзець, глянуць).
Ілбом сцяны не праб’еш гл. прабіць.
Лоб у лоб — насустрач адзін аднаму (ісці, сыходзіцца і пад.); тварам у твар. А цяпер трэба ўжо выступаць супроць ворага лоб у лоб. Пестрак.
Медны лоб (пагард.) — вельмі ўпарты, тупы чалавек.
На лбе напісана ў каго гл. напісаны.
Падставіць (свой) лоб гл. падставіць.
Пусціць (сабе) кулю ў лоб гл. пусціць.
У лоб — а) у вайсковай справе — з фронту, франтальным ударам. З атакі ў лоб нічога не выйшла. Гурскі; б) у марской справе — насустрач руху судна; в) залішне прамалінейна.
лобзік, ‑а, м.
Ручны інструмент для выпілоўвання ўзораў, а таксама тонкая вузкая пілка ў такім інструменце.
[Ад ням. Laubsäge.]
лобны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лба. Лобная косць.
•••
Лобнае месца (гіст.) гл. месца.
ловы, ‑аў; адз. няма.
Уст. Паляванне без агнястрэльнай і халоднай зброі. Мой дзед ездзіў на лавы ўжо з беркутам, а бацька, удасканаліўшы промысел продкаў, акрамя беркута, меў ганчака. Васілёнак.
лог, ‑у, м.
Шырокі і доўгі яр з адхоннымі схіламі. За логам, дзе рос алешнік і цякла рачулка, на горцы раскінуўся маёнтак. Колас.
логава, ‑а, н.
1. Паглыбленне ў зямлі, якое служыць жыллём зверу. У пачатку снежня мядзведзіца залягла ў сваім логаве і заснула на ўвесь зімовы час. В. Вольскі. // перан. Разм. Жыллё, пасцель чалавека (звычайна непрыгляднае, неахайнае). Сям’я спала на зямлі ў саламяным логаве, ратуючыся ад холаду. Якімовіч. Сам Іванюк ляжаў у сваім логаве, змяўшы нагамі даматканую коўдру і збіўшы падушку ў нейкі брудны камяк. Колас.
2. перан. Разм. Месца размяшчэння варожых сіл. Майстрэнка з дзвюма баявымі групамі .. нечакана наляцеў на фашысцкае паліцэйскае логава. Казлоў.
логавішча, ‑а, н.
1. Тое, што і логава. Непадалёку ад лясной сцежкі было воўчае логавішча. Чорны. Мы павінны ўзмацніць удары па варожых камунікацыях, па варожых логавішчах. Паслядовіч.
2. Месца масавага размяшчэння зверыны; лежня. У той час цюленяў на Каспійскім моры вадзілася багата. Логавішча іх было і на Бурым востраве. Хомчанка.