зара́, ‑ы; мн. зо́ры, зор і зо́раў; ж.
1. Яркая афарбоўка гарызонта пры захадзе і ўсходзе сонца. Вячэрняя зара дагарала на захадзе, і водбліскі яе адлюстроўваліся на воднай роўнядзі далёкіх сажалак. Чарнышэвіч. Шуст спяшаўся, бо на ўсходзе ўжо разлівала ружовасць ранішняя зара. Шчарбатаў. // Час перад усходам або захадам сонца, калі гарызонт набывае такую афарбоўку. Ён выедзе досвіткам сінім Араць свой загон на зары. Панчанка.
2. перан.; чаго. Пачатак, зараджэнне чаго‑н. (новага, радаснага і пад.). На зары цывілізацыі. ▪ Я цяпер без багацця багаты на зары квітнеючых дзён. Дудар.
3. звычайна мн. (зо́ры, зор і зо́раў). Зорка. Першыя зоры ўжо замігацелі то там, то сям у бяздонным небе. Колас.
•••
Ад зары (і) да зары; з зары да зары — а) увесь дзень, з раніцы да вечара. — Няма часу, каторы дзень ад зары да зары за касой на сенакосе. Машара; б) усю ноч, з вечара да раніцы. У кожнага салаўя, Ад зары да зары, Песня непаўторная. Танк.
Ні свет ні зара гл. свет.
зоа... (а таксама заа...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая: а) паказвае на адносіны да жывёльнага свету, напрыклад: зоагеаграфія, зоагігіена; б) адпавядае па значэнню слову «заалагічны», напрыклад: зоадэндрарый, зоакабінет.
[Ад грэч. zōon — жывёліна.]
зоаветэрынарны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да гадоўлі, кармлення, утрымання і правільнага выкарыстання сельскагаспадарчых жывёл і іх лячэння. Зоаветэрынарны інстытут.
зоагеаграфічны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да зоагеаграфіі.
зоагеаграфія, ‑і, ж.
Навука аб размеркаванні, размяшчэнні жывёл на зямным шары.
зоагеограф, ‑а, м.
Спецыяліст у галіне зоагеаграфіі.
зоагігіена, ‑ы, ж.
Навука аб ахове здароўя жывёл.
зоагігіенічны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да зоагігіены. Зоагігіенічныя ўмовы.
зоамарфізм, ‑у, м.
Рэлігійны светапогляд, згодна з якім багі ўяўляюцца ў выглядзе жывёл.
[Ад грэч. zōon — жывёліна і morphē — форма.]