Жу́пел ’гарачая смала’, ’пужала’ (ТСБМ). Рус., укр. жу́пел ’тс’, балг. уст. жу́пел ’сера’. Ст.-слав. жоупелъ, жоупьлъ ’сера’. Ст.-рус. жупелъ ’сера ці смала’. Ст.-рус. жупелъ ’сера ці смала’ < ст.-слав. жоупелъ, жоупьлъ ’сера’ (’нябесны агонь’, ’сродак пакут’) < ст.-в.-ням. swëbal, swëfal ’сера’, прычым ‑у‑ тлумачыцца з лац. sulfur ’сера’ ці яго адлюстравання ў рэтарам. zuorpel ’тс’, што звязана, магчыма, з роллю баварскай місіі ў стварэнні хрысціянскай літаратуры ў славян. Фасмер, 2, 67; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 298–299; Праабражэнскі, 1, 238; Саднік-Айцэтмюлер, Handwört., 341; Кіпарскі, Gemeinslav., 124.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)