філігра́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Мастацкі ювелірны выраб з тонкага кручанага залатога, сярэбранага або іншага дроту, які мае выгляд карункаў.
2. Вадзяны знак на паперы, а таксама папера з такім знакам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фінансі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па вядзенні фінансавых аперацый.
2. Уладальнік капіталаў, які вядзе буйныя грашовыя аперацыі.
|| ж. фінансі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. фінансі́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хці́вы, -ая, -ае.
1. Нястрымны ў імкненні задаволіць якое-н. жаданне, падкі да чаго-н.
Х. на грошы.
Х. на чужое дабро.
2. Які выражае хцівасць.
Х. погляд.
3. Скупы, карыслівы.
Хцівая пагоня за багаццем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цвіль, -і, ж.
1. Плесневы налёт на чым-н., які ўзнікае ад сырасці, гніення і пад.; бросня (на вадкасці).
2. перан. Аб чым-н. застойным, шкодным.
Адолець адвечную ц.
|| прым. цві́льны, -ая, -ае.
Ц. грыбок.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шпень, шпяня́, мн. шпяні́, шпянёў, м.
Стрыжань падоўжанай цыліндрычнай ці чатырохграннай формы на паверхні дэталі, які ўваходзіць у паглыбленне другой дэталі для замацавання (спец.); завостраны стрыжань наогул для насаджвання чаго-н.
|| прым. шпянёвы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эскімо́сы, -аў, адз. -мо́с, -а, м.
Народ, які складае карэннае насельніцтва тэрыторыі ад Грэнландыі, палярнага ўзбярэжжа Паўночнай Амерыкі да ўсходняга краю Чукоткі.
|| ж. эскімо́ска, -і, ДМ -мо́сцы, мн. -і, -сак.
|| прым. эскімо́скі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цэнтра́льны
(лац. centralis = які знаходзіцца ў сярэдзіне)
1) які з’яўляецца цэнтрам;
2) які знаходзіцца, размешчаны ў сярэдзіне, у цэнтры;
3) галоўны, кіруючы;
4) які прыводзіць у дзеянне, абслугоўвае ўсю сістэму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Віж 1 ’шпіён, чалавек, які імкнецца непрыкметна выведаць, высачыць пра другіх’ (Янк. I, Жд., 2, КТС), ст.-бел. вижь ’судовы прыстаў, судовы выканаўца, які меў абавязак дастаўляць у суд адказны бок, абвінавачаных і рабіць агляды і дазнанні’ (Гарб.), укр. віж ’камісар, судовы прыстаў (у старых судах)’, польск. widz ’сведка’, ст.-польск. widz ’віж’. Да прасл. vidjь ’той, хто бачыць’ < viděti.
Віж 2 ’глядзі’ (Нас.), рус. вижь ’вось, вось жа, глядзі’, вишь ’тс’, ст.-рус. вижь, ст.-слав. виждь, чэш. viz, макед. види ’тс’ і г. д. Прасл. vidjь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жвя́каць ’шумна перажоўваць’ (ТСБМ). Рус. жвакать, дыял. пск., смал., калін., кастр. жвякаць ’есці, жаваць, жвякаць, гаварыць’, укр. жвакати ’гучна перажоўваць’, польск. żwakanie śledziony ’гук, які ствараецца селязёнкай каня’ (у Сянкевіча, магчыма, з усх.-слав.). Чэш. žvýkati, славац. žviakať, ’перажоўваць, балбатаць’, в.-луж. žwakać, н.-луж. žwakaś ’перажоўваць’, балг. жвакам ’жаваць’, макед. жвака, џвака ’жаваць, балбатаць’, серб.-харв. жва́кати ’тс’, славен., žvekáti ’тс’. Кантамінацыя гукапераймальнага дзеяслова, на што ўказвае суфікс ‑ка‑, і кораня, прадстаўленага ў жаваць: *žьv‑, які, відаць, мог спалучацца як з тэмай ‑a‑, так і з інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кашчэ́й ’міфічны персанаж усходнеславянскіх народных казак: кашчавы і злы стары, які валодае тайнай даўгавечнасці і незлічоным багаццем’; ’вельмі худы чалавек’ (ТСБМ). Параўн. ст.-рус., рус.-ц.-слав. кощь, кощии ’худы’, рус. дыял. коща́ ’вельмі худы чалавек’, бел. кашчэ́й ’тс’. Параўн. яшчэ ц.-слав. кошть (тѣломь кощь). Паводле Трубачова, Эт. сл., 11, 187, вытворнае суфіксам ‑jь (‑jь) ад *kostь. Яшчэ раней такую ж этымалогію прапанаваў у сваім этымалагічным слоўніку Фасмер, 2. Менш верагодным уяўляецца тлумачэнне Сабалеўскага (ЖМНП, 1886, верасень, с. 152), які спасылаўся на рус. кости́ть ’лаяць’. Параўн. кашча́вы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)