за́раз, прысл.

1. Цяпер, у сучасны момант.

Я з. заняты.

2. У самым хуткім часе, неўзабаве.

З. я вам усё раскажу.

3. Толькі што, зусім нядаўна.

Расказаная з. гісторыя.

4. (звычайна з часціцай «жа»). Неадкладна, у гэты ж час.

Трэба з. жа ўсё праверыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́з, прысл.

Адразу, за адзін раз.

З’есці ўсё з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́за, -ы, ж.

Хваробатворны пачатак, які распаўсюджваецца мікробамі.

Рассаднік заразы.

Распаўсюджанне заразы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

заразі́цца, -ражу́ся, -разі́шся, -разі́цца; -разі́мся, -разіце́ся, -разя́цца; зак., чым.

1. Захварэць, успрыняўшы заразу

З. грыпам.

2. перан. Успрыняць, засвоіць ад іншых што-н.

З. весялосцю.

|| незак. заража́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. заражэ́нне, -я, н.

З. крыві.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

заразі́ць, -ражу́, -разі́ш, -разі́ць; -разі́м, -разіце́, -разя́ць; -ра́жаны; зак., чым.

1. каго-што. Перадаць заразу каму-, чаму-н.

З. каго-н. грыпам.

2. перан., каго (што). Захапіць чым-н., прымусіць іншых пераймаць што-н.

З. любоўю да музыкі.

З. прыкладам.

|| незак. заража́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. заражэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́злівы, -ая, -ае.

1. Тое, што і заразны.

2. перан. Які лёгка перадаецца іншым.

З. смех.

|| наз. зара́злівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́зны, -ая, -ае.

Які нясе ў сабе заразу.

Заразная хвароба.

|| наз. зара́знасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́на, прысл. (разм.).

Занадта рана, ранавата.

З. падняцца з пасцелі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

Тое, што і зара (у 1 і 2 знач.).

З. новага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

зара́ней, прысл.

За некаторы час да чаго-н., загадзя.

З. усё прыгатаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)