адна з формаў навучання моладзі і дарослых без адрыву ад вытв-сці; састаўная частка сістэмы непарыўнай адукацыі; дае магчымасць працоўным набываць агульную сярэднюю, спец. сярэднюю і вышэйшую адукацыю. Прадугледжвае правядзенне выкладчыкам рэгулярных заняткаў з навуч. групамі пастаяннага складу ў зручны для навучэнцаў нерабочы час, часцей вечарам (адсюль назва тэрміна). Першыя вячэрнія агульнаадук.пач. школы ўзніклі ў 18 ст. ў Зах. Еўропе. У 20 ст. ў сувязі з пашырэннем усеагульнага школьнага навучання вячэрняе навучанне стала выкарыстоўвацца пераважна ў прафесійнай, у т. л.вышэйшай адукацыі, павышэнні кваліфікацыі, у розных відах дадатковай адукацыі (нар. ун-ты, розныя курсы і інш.). Развіццё вячэрняга навучання на Беларусі пачалося з арг-цыі нядзельных школ (19 — пач. 20 ст.), у якіх вучыліся непісьменныя і малапісьменныя дарослыя. У 1920—30-я г. вячэрняе навучанне дапамагло ліквідаваць непісьменнасць сярод насельніцтва. Ствараліся вячэрнія школы граматы для дарослых і падлеткаў, школы для дарослых, рабочыя ф-ты і інш. У 1958 устаноўлены адзіны тып вячэрняй школы — вячэрняя (зменная) агульнаадукацыйная школа. Для атрымання сярэдняй спец. адукацыі без адрыву ад вытв-сці на Беларусі існуюць вячэрнія аддзяленні і філіялы тэхнікумаў, каледжаў і інш.Для падрыхтоўкі высокакваліфікаваных спецыялістаў з вышэйшай адукацыяй праз вячэрняе навучанне ў большасці ВНУ Беларусі працуюць вячэрнія аддзяленні. Змест навучання і асн. віды заняткаў у вышэйшай і сярэдняй спец. школе адзіныя для дзённай і вячэрняй формаў навучання. У 1995/96 навуч.г. на Беларусі ў вячэрніх агульнаадук. школах займалася 20,9 тыс.чал., на вячэрніх аддзяленнях сярэдніх спец.навуч. устаноў — 1,4 тыс. навучэнцаў, на вячэрніх аддзяленнях ВНУ — 2 тыс. студэнтаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
geéignet
a (zu D, für A) прыда́тны (да чаго-н., для чаго-н.); зру́чны
in ~er Wéise — нале́жным чы́нам
der ~e Áugenblick — спрыя́льны мо́мант
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
грэ́йдэр, ‑а, м.
1. Прычапная або самаходная землярыйная машына з адвалам для выраўноўвання палатна грунтавой дарогі, планіроўкі адхонаў, пракладкі канаў і пад.
2.Разм. Грэйдэрная дарога.
[Англ. grader.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуверна́нтка, ‑і, ДМ ‑тцы; Рмн. ‑так; ж.
Выхавальніца ў буржуазных і дваранскіх сем’ях, звычайна іншаземка, якую наймалі для выхавання дзяцей і першапачатковага навучання грамаце.
[Фр. gouvernante.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даза́тар, ‑а, м.
Прыстасаванне для аўтаматычнага адмервання або адважвання сыпкіх, вадкіх, газападобных рэчываў. З шумам сыпаўся ў дазатары шчэбень і пясок, паплёсквала вада, шамацеў цэмент.«Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выпускны́, ‑ая, ‑ое.
1. Прызначаны для выйсця, выхаду. Выпускны клапан. Выпускная труба.
2. Які мае адносіны да выпуску з навучальных устаноў. Выпускны клас, экзамен. Выпускны вечар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вадэві́ль, ‑я, м.
Жартоўная п’еса, у якой дыялогі чаргуюцца з песнямі. Чарот напісаў для тэатра вясёлыя народныя вадэвілі: «Мікітаў лапаць», «Сварыліся ды пажаніліся», «Слуцкая варона».Рамановіч.
[Фр. vaudeville.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ва́та, ‑ы, ДМ ваце, ж.
Пушысты, валакністы матэрыял, звычайна з бавоўны, прызначаны для медыцынскіх, бытавых і тэхнічных мэт. Ваваўняная вата. Шарсцяная вата. Паліто на ваце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́піс, ‑у, м.
1. Спіс рэчаў, папер і пад., складзены для ўліку. Інвентарны, архіўны вопіс. Вопіс спраў.
2.Дзеяннепаводледзеясл. апісваць — апісаць (у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
авіятра́нспарт, ‑а і ‑у, М ‑рце, м.
1.‑а. Ваенны карабель для перавозкі самалётаў без узлётнай палубы.
2.‑у. Сродкі перавозу паветраным шляхам пасажыраў, грузаў, пошты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)