че́тверо (с сущ. мужского рода) чаты́ры, род. чатыро́х;
че́тверо солда́т чаты́ры салда́ты; (с сущ. мужского и женского рода, вместе взятыми, с сущ. среднего рода, с сущ., употребляющимися только во мн. числе, с сущ., обозначающими детей и детёнышей, с личными мест. мн. числа) чацвёра, род. чацвяры́х;
их бы́ло че́тверо — тро́е ребя́т и одна́ де́вушка іх было́ чацвёра — тры хло́пцы і адна́ дзяўчы́на;
в семье́ че́тверо дете́й у сям’і́ чацвёра дзяце́й;
че́тверо сане́й чацвёра сане́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ше́стеро (с сущ. мужского рода) шэсць, род. шасці́;
ше́стеро солда́т шэсць салда́т; (с сущ. мужского и женского рода вместе взятыми, с сущ. среднего рода, с сущ., употребляющимися только во мн. числе, с сущ., обозначающими детей и детёнышей, с личными мест. мн. числа) шасцёра, род. шасцяры́х;
нас бы́ло ше́стеро: че́тверо мужчи́н и две же́нщины нас было́ шасцёра: чаты́ры мужчы́ны і дзве жанчы́ны;
ше́стеро дете́й шасцёра дзяце́й;
ше́стеро су́ток шасцёра су́так;
ше́стеро порося́т шасцёра парася́т.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вы́хад, -ду в разн. знач. и (о месте, через которое выходят) -да м. вы́ход;
в. на рабо́ту — вы́ход на рабо́ту;
в. кні́гі ў свет — вы́ход кни́ги в свет;
в. з вайны́ — вы́ход из войны́;
в. збо́жжа з гекта́ра — вы́ход зерна́ с гекта́ра;
у кіназа́ле было́ не́калькі ~даў — в киноза́ле бы́ло не́сколько вы́ходов;
в. акцёра — вы́ход актёра;
◊ ве́даць усе́ хады́ і ~ды — знать все ходы́ и вы́ходы;
шука́ць ~ду са стано́вішча — иска́ть вы́ход из положе́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ве́льмі нареч. весьма́, о́чень, сли́шком, кра́йне; кре́пко; стра́шно; чрезме́рно;
не в. стара́нна — не сли́шком приле́жно;
усё гэ́та было́ в. ціка́ва — всё это бы́ло о́чень интере́сно;
в. дзі́ўна, што ты ўдзе́льнічаеш у гэ́тай спра́ве — меня́ кра́йне удивля́ет твоё уча́стие в э́том де́ле;
гэ́та мне в. надаку́чыла — э́то мне стра́шно надое́ло;
в. ўдзя́чны — весьма́ благода́рен;
в. гро́зны — чрезме́рно (сли́шком) гро́зный;
в. до́бра — о́чень хорошо́;
◊ в. паважа́ны — высокоуважа́емый;
не в. (што) — не о́чень (не ахти́, та́к себе)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
і¹, злуч.
1. спалучальны. Злучае аднародныя члены сказа, а таксама часткі складаназлучанага сказа.
Мір і дружба.
На дварэ было і сыра, і холадна.
Пачатак быў зроблены, і, трэба сказаць, пачатак нядрэнны.
2. пералічальны. Злучае асобныя члены пералічэння.
І шыла, і мыла, і прала, і ткала — і ўсё языком (з нар.).
3. выніковы. Злучае сказы, якія суадносяцца як дзеянне і вынік.
Прайшоў дождж, і трава адразу зазелянела.
4. супраціўны. Злучае сказы і члены сказа ў супраціўным паведамленні.
Мужчына, і плача.
Ён хацеў стаць на ногі і ўпаў.
5. уступальны. Ужыв. ў знач., блізкім да злучніка «хоць» («хаця»).
І не складаная задача, а падумаць над ёй трэба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
зату́каны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад затукаць.
2. у знач. прым. Разм. Запужаны, прыгнечаны, забіты. Князю было прыкра, што яго чалядзінец такі затуканы і баязлівы. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здо́бны, ‑ая, ‑ае.
Прыгатаваны на малацэ, масле, яйцах і пад. (пра цеста і вырабы з яго). Здобная булка. □ У хаце было душна і прыемна пахла здобным цветам. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіру́шлівы, ‑ая, ‑ае.
1. З завірухай, завірухамі. Завірушлівая зіма. □ Нічога не было чутно ў гэту завірушлівую ноч. Лупсякоў.
2. Які мае адносіны да завірухі, уласцівы ёй. Завірушлівы вецер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гру́зка,
1. Прысл. да грузкі.
2. безас. у знач. вык. Вязка, багніста. Сцяпан і Вера Сяргееўна.. селі на бервяно, кінутае на лугавінцы, дзе вясной, відаць, было грузка. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даве́рлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць даверлівага. Дзіцячая даверлівасць. □ Таццяна радасна ажывілася — ёй надзвычайна прыемна было, што Зелянюк ставіцца да яе з шчырай даверлівасцю і нават радзіцца з ёй. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)