пава́га, ‑і, ДМ ‑вазе, ж.
Пачуццё пачцівасці да каго‑, чаго‑н., выкліканае прызнаннем высокіх якасцей, заслуг, важнасці і пад. Адчуваць павагу. Выклікаць павагу. Карыстацца павагай. □ Ігнась з павагай глядзеў на свайго новага таварыша і быў удзячны яму за ўвагу. Чарнышэвіч. — Дык вы партызан! — у голасе фурманаў чулася павага і захапленне. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паваро́чаць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Вярнуць назад многіх, многае. Паварочаць людзей.
паваро́чаць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Перамяшчаць, пераварочваць што‑н. цяжкае некаторы час. Балванка сталёвая пад абцугамі, яе паварочай — упарышся. Летка.
2. Абярнуць, перавярнуць усё, многае. Паварочаць усе крэслы.
3. Перавярнуць на другі бок. Паварочаць сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паго́н 1, ‑у, м.
Дарога, па якой гоняць жывёлу на папас. Туман бялее над балотам, Дзяр[к]ач завёў траскучы спеў, Жукі лятаюць па-над плотам, Жывёла йдзе з пагону ў хлеў... Чарот.
паго́н 2, ‑а, м.
Наплечны знак адрознення. На.. [Сцяпанавых] плячах красаваліся капітанскія пагоны сапёра. Корбан. Сукно гімнасцёрак пацямнела пад рамянямі і пагонамі. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падво́дка 1, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. падвесці (у 2, 3 знач.).
2. Спец. Дэталь у машыне, прыладзе, якая служыць для падвядзення электрычнага току, масла і пад. Падводка гаручага. Падводкі да катлоў.
падво́дка 2, ‑і, ДМ ‑дцы, Р мн. ‑дак; ж.
Тое, што і падгалосак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; ‑куём, ‑куяце; зак., каго-што.
1. Падбіць падкову, падковы. Паглядзі, ужо гатовы Коням новыя падковы. Толькі коней прывялі — Падкавалі кавалі. Шушкевіч. // Разм. Набіць знізу жалезную палосу, пласцінкі (на абцасы, палазы саней і пад.). Падкаваць сані.
2. перан. Разм. Падрыхтаваць да чаго‑н., даць неабходны запас ведаў, звестак. Падкаваць навукова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падло́г, ‑у, м.
Падробка з мэтай ашукаць каго‑н.; падман, ашуканства. [Вера:] Таварышы! Гэта ж падлог, жульніцтва. [Левановіч:] Што? Пісьмо фальшывае? Крапіва. Ад смерці бог фашыстаў не ўбярог, Хоць позна, разгадаў усё ж падлог — Убачыў іклы пад авечай маскай. Жычка. Усё як ёсць табе відаць адразу — І кроў, і здрада, і падлог, і гнеў. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падно́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад паднасіць.
2. у знач. прым. Паношаны, не зусім новы (пра адзенне, абутак і пад.). Нясцерпна было холадна ў летніх штанах, лапленых-недалапленых, не грэла і падношаная фуфайка. М. Ткачоў. // перан. Разм. Стараваты, змарнелы. Нікуды не ляціць, нібы прывязаны нейкай прысягай, звычайны, нават падношаны бусел. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпа́ліна, ‑ы, ж.
1. Разм. Крыху абпаленае месца. Падпаліна на шынялі.
2. Рыжавата-жоўтая пляма другога колеру (на валасах, футры і пад.). У дзяўчыны светлыя з рыжымі падпалінамі валасы, чорныя бровы і чорныя вочы. Асіпенка. Бярозавы гай, куды нырнула сцежка, быў увесь пранізаны сонечным святлом, у кронах бяроз ужо гарэлі залатыя падпаліны. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпячы́, ‑пяку, ‑пячэш, ‑пячэ; ‑пячом, ‑печаце; пр. падпёк, ‑пякла, ‑пякло; заг. падпячы; зак.
Разм.
1. што. Падрумяніць (пра хлеб і пад.). Падпячы хлеб.
2. што. Дапячы сыраватае. Падпячы бульбу.
3. што і чаго. Спячы ў дадатак да чаго‑н. ужо спечанага.
4. каго-што і без дап. Моцна прыгрэць, прыпячы (пра сонца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падрабя́знасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць падрабязнага. Падрабязнасць паведамлення.
2. Прыватная дэталь, дробная акалічнасць якой‑н. справы і пад. [Мікола і Таня] абгаварылі ўсе падрабязнасці будучага вяселля: і калі яго пачаць, і каго запрасіць, і як трымацца на людзях. Новікаў. Наведвальнікі паведамлялі ўсё новыя і новыя падрабязнасці пра палёт Цітова, і Зіна толькі і слухала іх. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)