дзелавы́, -а́я, -о́е.
1. Які адносіцца да грамадскай, службовай дзейнасці.
Дзелавая размова.
Дзелавыя сувязі.
Дзелавое пісьмо.
2. Які ведае справу, умела кіруе і клапоціцца аб рабоце.
Дзелавыя людзі.
Д. кіраўнік.
3. Прыдатны для апрацоўкі ў якасці матэрыялу (спец.).
Дзелавая драўніна.
4. Звязаны са справаводствам.
Д. стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дра́га, -і, ДМ дра́зе, мн. -і, драг, ж.
1. Плывучая землечарпальная машына, прызначаная для здабычы карысных выкапняў з дна вадаёма, а таксама для паглыблення дна рэк, азёр і пад.
2. Прылада для здабывання жывёл і раслін, што жывуць на дне вадаёмаў.
|| прым. дра́жны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загрузі́ць, -ужу́, -у́зіш, -у́зіць; -у́жаны; зак.
1. гл. грузіць.
2. перан., каго-што. Запоўніць работай, даць работу ў патрэбнай колькасці.
З. трактары на поўную змену.
З. выкладчыка.
|| незак. загружа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.; да 1 знач. — спец.).
|| наз. загру́зка, -і, ДМ -зцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
валачы́ць, -лачу́, -ло́чыш, -ло́чыць; незак.
1. каго-што. Тое, што і валачы (але абазначае дзеянне, якое адбываецца шматразова і ў розны час).
Валачыў воўк, павалаклі і ваўка.
2. Выцягваць з металу (спец.).
В. дрот.
|| наз. валачэ́нне, -я, н.
|| прым. валачы́льны, -ая, -ае (да 2 знач.).
В. стан.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ві́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
1. Назва розных дэталей, прыстасаванняў з раздвоеным канцом.
Штэпсельная в.
2. Такое становішча пры стральбе, калі адзін снарад падае бліжэй, а другі далей ад цэлі (спец.).
Узяць батарэю ў вілку.
|| прым. ві́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ву́сце, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Месца ўпадзення ракі (у мора, возера ці ў іншую раку).
В.
Прыпяці.
2. Выхадная адтуліна чаго-н.
В. ствала шахты.
В. сеткі.
|| памянш. ву́сцейка, -а, мн. -і, -аў, н. (да 2 знач.; спец.).
|| прым. ву́сцевы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
му́фта, -ы, ДМ -фце, мн. -ы, муфт і -аў, ж.
1. Прыналежнасць жаночай вопраткі: род адкрытага з двух бакоў цёплага мяшочка з футра для сагравання рук.
2. Прыстасаванне для злучэння цыліндрычных частак машын, механізмаў, стальных канатаў (спец.).
М. счаплення.
|| прым. му́фтавы, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
каардына́та, -ы, ДМ -на́це, мн. -ы, -на́т, ж.
1. Адна з велічынь, якая вызначае месцазнаходжанне пункта на плоскасці або ў прасторы (спец.).
Геаграфічныя каардынаты.
2. перан., мн. Звесткі пра месцазнаходжанне або месцапражыванне каго-н. (разм.).
Напішы мне свае к.
|| прым. каардына́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
казённы, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да казны (у 1 знач.); дзяржаўны.
Казённая маёмасць.
2. перан. Бюракратычны, фармальны (неадабр.).
Казённыя адносіны.
○
Казённая палата — губернская ўстанова па падатках у царскай Расіі.
Казённая частка (спец.) — задняя частка агнястрэльнай зброі, з якой яна зараджаецца.
|| наз. казённасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кампенса́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Аплата, узнагарода за якую-н. работу; пакрыццё выдаткаў.
Грашовая к.
2. Ураўнаважанне, выраўноўванне ў арганізме парушаных функцый (спец.).
К. пароку сэрца.
|| прым. кампенсацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.) і кампенсато́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Кампенсацыйныя выплаты.
Кампенсаторныя здольнасці арганізма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)