Тараба́й ’трактар’ (ТС). Гукапераймальная назва, магчыма, іранічная. Гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
КУЛІНА́РЫЯ
(ад лац. culina кухня),
1) мастацтва прыгатавання ежы з сырых раслінных або жывёльных прадуктаў. Наогул — зборная назва страў, прадуктаў харчавання.
2) Крама гатовых страў і паўфабрыкатаў.
т. 9, с. 7
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУ́НДЭСВЕР
(ням. Bundeswehr),
назва ўзбр. сіл ФРГ з 1956. Створаны паводле Парыжскіх пагадненняў 1954 пасля ўступлення краіны ў НАТО (1955). Гл. раздзел Узбр. сілы ў арт. Германія.
т. 3, с. 338
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АРМА́ДА
(ад ісп. armada флот, эскадра),
устарэлая назва вялікай колькасці сабраных у адным раёне караблёў, самалётаў або танкаў, якія дзейнічаюць адначасова і ўзгоднена. Гл., напр., «Непераможная армада».
т. 1, с. 487
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АСАМБЛЕ́Я
(ад франц. assemblée сход),
1) сход, нарада.
2) Назва дзярж. органа (парламента — Нац. асамблея ў некаторых краінах) або вышэйшага органа міжнар. арганізацыі (напр., Генеральная асамблея ААН).
т. 2, с. 20
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АСТРАНІ́М
(ад астра... + грэч. onyma імя),
псеўданім у выглядзе якіх-небудзь друкарскіх знакаў (напр., «ххх», «...»). Напачатку ў якасці астраніма выкарыстоўвалі ўмоўныя знакі нябесных свяціл (адсюль і назва).
т. 2, с. 52
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛЬБІЁН
(кельцкае Albion),
старажытная назва Брытанскіх астравоў (без Ірландыі). Упершыню ўпамінаецца ў творах стараж.-грэч. пісьменнікаў 6 ст. да н.э. Ужываецца і цяпер як сінонім назвы Англіі.
т. 1, с. 273
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕЛАВО́КІ НЫРЭ́Ц
(Aythya nyroca),
птушка сямейства качыных атр. гусепадобных. Пашыраны ў Еўразіі. На Беларусі бывае на пралёце, гняздуецца рэдка ў паўд. ч. рэспублікі. Жыве на вадаёмах з зараснікамі. Нар. назва чарнушка.
Маса да 650 г. Апярэнне зверху рыжавата-карычневае, спіна і надхвосце амаль чорныя. Бруха, падхвосце і люстэрка на крылах белыя. Радужына вока ў самца белая або шаравата-белая (адсюль назва). Дзюба сінявата-чорная. Корміцца расліннасцю, малюскамі, ракападобнымі, лічынкамі водных насякомых. Аб’ект палявання.
т. 2, с. 381
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Глаго́ліца ’глаголіца, назва адной са ст.-слав. азбук’. Рус. глаго́лица, укр. глаго́лиця. Утварэнне ад ст.-слав. глаголъ ’слова’. Гл. Фасмер, 1, 409; Шанскі, 1, Г, 85 (там і агляд праблематыкі). Як назва азбукі з’явілася прыблізна ў сярэдзіне XIX ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аргано́н
(гр. organon = прылада, інструмент)
агульная назва твораў Арыстоцеля па логіцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)