дарвіні́зм

[ад англ. C. Darwin = прозвішча англ. біёлага (1809—1882)]

вучэнне аб эвалюцыйным развіцці жывых арганізмаў на Зямлі шляхам натуральнага адбору.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кайназо́й

(ад гр. kainos = новы + zoe = жыццё)

самая новая эра ў геалагічнай гісторыі Зямлі, якая распачалася 67 мільёнаў гадоў таму назад.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ла́ва1

(іт. lava)

1) расплаўленая маса, якая вывяргаецца вулканам на паверхню зямлі;

2) перан. імклівая, нястрымная маса чаго-н., лавіна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

лапалі́т

(ад гр. lopos = шкарлупіна + -літ)

форма залягання горных парод у выглядзе плоскай чашы, утвораная з застылай магмы ў глыбіні Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

палеагляцыяло́гія

(ад палеа- + гляцыялогія)

раздзел гляцыялогіі, які вывучае леднікі мінулых геалагічных эпох, а таксама гісторыю ўзнікнення і развіцця сучаснага абледзянення Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

юра́

(фр. Jura = назва гор у Францыі і Швейцарыі)

другі перыяд мезазою ў гісторыі Зямлі, які працягваўся 55—58 млн. гадоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вымо́іна, ‑ы, ж.

Месца на зямлі, вымытае бягучай вадой. Дарога рудая, гліністая, ідзе на ўздым, раўчукі нарабілі на ёй глыбокія вымоіны. Навуменка. Лугавая шырокая сцежка пятляла між кустоў вербалозу і вясенніх паводкавых вымоін. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́мець, ‑і, ж.

1. Завіруха, мяцеліца. На дварэ круціла замець, зямля курылася халодным белым дымам. Шашкоў.

2. Снег, які гоніцца ветрам па зямлі. Снегавая замець курэла за .. [Валодзем] следам. Хадкевіч. Па брусчатцы слалася замець. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Разм. Такая колькасць чаго‑н., якую можна ўзяць за адзін раз і кінуць. Кідка сена. □ Зашорхалі рыдлёўкі ў зямлі, паляцелі кідкі направа і налева. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навалачы́цца, ‑лачуся, ‑лочышся, ‑лочыцца; зак.

Разм. Нахадзіцца, нацягацца, набадзяцца. Ходзіць аграном каля тых залітых вадою лагчын, ледзь ногі выцягвае з глейкай зямлі, стаміўся за дзень, навалачыўся. Бялевіч. [Амеля Жартун:] — Я, дзякуй богу, навалачыўся па свеце. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)