шымо́за, ‑ы, ж.

Выбуховае рэчыва ў выглядзе шчыльнай дробназярністай масы, якое выкарыстоўвалася для артылерыйскіх снарадаў, гранат і іншых боепрыпасаў. // Снарад, граната з такім рэчывам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шырокафарма́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Зняты на плёнцы, якая шырэй за звычайную (пра фільм). Шырокафарматны фільм.

2. Прызначаны для дэманстрацыі такіх фільмаў. Шырокафарматны панарамны кінатэатр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электрато́к 1, ‑у, м.

Электрычны ток, электрычная энергія.

электрато́к 2, ‑а, м.

Ток, на якім выкарыстоўваецца электрычная энергія для малацьбы. ачысткі і прасушкі зерня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эспа́ндэр, ‑а, м.

Спартыўны снарад, які звычайна складаецца з дзвюх ручак, злучаных некалькімі рызінавымі шнурамі або спружынамі, для развіцця мышцаў рук, грудзей і спіны.

[Ад лац. expando — распасціраю, расцягваю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pen

I [pen]

1.

n.

пяро́ n. (для піса́ньня), пяро́ й аса́дка ра́зам

a ballpoint pen — ша́рыкавая аса́дка

2.

v., -nn -

піса́ць

II [pen]

1.

n.

1)

а) за́гарадзь f., паста́ўнік -а m. (для жывёлы, пту́шак)

б) саба́чая бу́дка ў сабака́рні

в) дзіця́чая за́гарадка

2) док для прыста́нішча або́ рамо́нту падво́дных ло́дак

2.

v., penned or pent

1) заганя́ць (жывёлу) у за́гарадзь

2)

а) замыка́ць, заганя́ць у кут

б) садзі́ць пад а́рышт

III [pen]

n., Sl.

астро́г -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

wofür

pron, adv

1) за што, заме́ст чаго́, для чаго́

2) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова:

~ sorgt er? — пра што ён турбу́ецца?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

exemplrisch

1.

a навуча́льны, павуча́льны (пра пакаранне і т. п.)

2.

adv навуча́льна, павуча́льна

j-n ~ bestrfen — пакара́ць каго́-н. для навуча́ння другі́х

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

mßgebend, mßgeblich

1.

a вызнача́льны, выраша́льны, аўтарытэ́тны, кампетэ́нтны

er ist für mich nicht ~ — ён для мяне́ не аўтарытэ́т

2.

adv у зна́чнай ступе́ні

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Зано́за ’туга, жаль, сум’ (Нас.), ’прут для замацавання ярма; кіёк для замацавання века на кубле’, ’палачка для пляцення лапцей’, ’стрэмка’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. зано́за ’стрэмка’, раст., дан., кур., арл., паўд.-зах. ’частка ярма’, укр. зано́за ’кіёк для замацавання ярма’, польск. дыял. zanoza ’затычка ў ярме’, zanozka, zanoże ’тс’. Бязафіксны назоўнік ад дзеяслова zanoziti ’праткнуць, пракалоць’ са спецыялізацыяй значэнняў; Шанскі, 2, З, 50. Значэнне ’туга’ < ’тое, што баліць, трывожыць’ < ’стрэмка’. У za‑noz‑iti той жа корань, што ў нож, нізка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кі́рка ’прадаўгаваты завостраны малаток для драблення цвёрдай пароды’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах.), ’матыка’ (ТС, Др.-Падб., Бяльк.). Праз рус. кирка ’тс’, якое, паводле Шанскага (2, 136), запазычана з грэч. κερκίς ’матыка’ (?) з пераходам у іншы марфалагічны тып (назоўнікі ж. р. на ‑а). Гэта этымалогія належыць Матцэнаўэру (LF, 8, 165). Але значэнне ’матыка’ для грэчаскага слова застаецца невядомым ні для Матцэнаўэра, ні для Фасмера (2, 238). Апошні сумняваецца ў гэтай этымалогіі, лічачы больш верагоднай этымалогію Корта (AfslPh, 9, 518) (< тур. küräk ’лапата’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)