фармуля́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У дарэвалюцыйнай Расіі: паслужны спіс, куды заносіліся звесткі аб праходжанні службы чыноўнікамі.
2. Ліст, кніга або бланк, куды заносяцца асноўныя звесткі пра стан і эксплуатацыю механізма, збудавання (спец.).
Ф. машыны.
3. Бібліятэчная ўліковая картка.
|| прым. фармуля́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цылі́ндр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Геаметрычнае цела, якое ўтвараецца вярчэннем прамавугольніка вакол аднаго з яго бакоў.
2. Прадмет такой формы.
3. Высокі цвёрды мужчынскі капялюш з палямі.
|| прым. цыліндры́чны, -ая, -ае (да 1 знач.) і цылі́ндравы, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перакасі́ць¹, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.
1. што. Зрабіць касым, несіметрычным; скрывіць.
П. раму.
2. звычайна безас., каго-што. Тое, што і перакрывіць (у 2 знач.).
|| незак. перако́шваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перако́с, -у, м. і перако́шванне, -я, н.
|| прым. перако́сны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сало́мка, -і, ДМ -мцы, ж.
1. гл. салома.
2. зб. Сцёблы абабітага льну, канапель.
3. Кандытарскі, мучны выраб у выглядзе тонкіх доўгіх палачак або трубачак.
4. зб. Тонкія і кароткія драўляныя палачкі, з якіх робяць запалкі (спец.).
|| прым. сало́мкавы, -ая, -ае (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
самацёк, -у, м.
1. Рух вадкасці або сыпкіх рэчываў сілай свайго цяжару.
С. вады.
2. перан. Ход якой-н. справы, працы без плана, без кіраўніцтва, стыхійнае ажыццяўленне чаго-н.
Пусціць справу на с.
|| прым. самацёчны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Самацёчнае арашэнне.
С. канал.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́зуха, -і, ДМ -зусе, мн. -і, -зух, ж.
1. Прастора паміж грудзямі і адзеннем, што прылягае да іх.
Трымаць што-н. за пазухай.
Дастаць з-за пазухі.
2. Поласць у асобных органах цела (спец.).
Запаленне лобных пазух.
|| прым. па́зушны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
палёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.
Рух, перамяшчэнне па паветры.
П. ракеты.
П. на Марс.
П. думкі (перан.). Птушка высокага палёту (перан.; пра чалавека, які займае важнае становішча; разм., іран.).
|| прым. палётны, -ая, -ае (спец.).
Палётная вага (вага лятальнага апарата, гатовага да палёту).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыстасава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; зак.
Асвоіўшыся з чымн., набыць патрэбныя навыкі, уменне.
П. да абставін.
П. да новых умоў жыцця.
|| незак. прыстасо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. прыстасава́нне, -я, н. і прыстасо́ўванне, -я, н.
|| прым. прыстасава́льны, -ая, -ае (спец.).
Прыстасавальныя ўласцівасці.
Прыстасавальная афарбоўка насякомых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
го́рка¹, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. гл. гара.
2. Зашклёная шафа для посуду.
Хрустальная г.
3. Сістэма чыгуначных пуцей з ухілам, прызначаная для сартавання вагонаў (спец.).
4. Адна з фігур вышэйшага пілатажу: кароткачасовы палёт па ўзыходзячай прамалінейнай траекторыі.
Рабіць горку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
до́за, -ы, мн. до́зы, доз, ж.
1. Дакладна адмераная колькасць чаго-н. (якога-н. рэчыва, лякарства і пад.).
Прымаць лякарства невялікімі дозамі.
Д. радыеактыўнага апрамянення.
2. перан. Некаторая колькасць чаго-н. (іроніі, смеху і пад.).
Д. яўнай іроніі і знявагі.
|| прым. до́завы, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)