вы́вучыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. гл. вучыць.
2. што. Вучачы, засвоіць; развучыць.
В. замежную мову.
В. песню.
3. што. Навукова даследаваць, пазнаць.
В. прычыны засухі.
В. старажытную архітэктуру.
4. што. Уважліва назіраючы, азнаёміцца, зразумець.
В. абстаноўку.
|| незак. вывуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выву́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. вы́вучка, -і, ДМ -чцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
малаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; незак.
1. што і без дап. Выбіваць зерне з каласоў.
М. пшаніцу.
2. Стукаць, біць у што-н. (разм.).
Нехта ў дзверы малоціць.
3. што. Разбіваць, ламаць (разм.).
М. посуд.
4. перан. Хутка гаварыць, лапатаць (разм.).
Як пачне м., нічога не зразумееш.
|| наз. малацьба́, -ы́, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навяза́ць, -вяжу́, -вя́жаш, -вя́жа; -вяжы́; -вя́заны; зак.
1. чаго. Нарыхтаваць, зрабіць шляхам вязання.
Н. шапак.
Н. венікаў.
2. каго (што). Прымацаваць, узяць на прывязь.
Н. каня на лузе.
3. перан., каго-што каму. Прымусіць каго-н. прыняць або зрабіць што-н. супраць яго волі, жадання.
Н. сваю думку.
Н. бой.
|| незак. навя́зваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асла́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак.
1. каго-што. Зрабіць слабым, паменшыць сілу або сілы каго-, чаго-н.
А. ворага.
Хвароба аслабіла арганізм.
2. што. Паменшыць сілу, напружанасць і пад. чаго-н.
А. дысцыпліну.
3. што. Зрабіць менш нацягнутым, сцягнутым.
А. рэмень.
◊
Аслабіць гайкі — знізіць патрабаванні.
|| незак. аслабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. аслабле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бамбардзірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак.
1. каго-што. Абстрэльваць з гармат або скідваць з самалёта бомбы на каго-, што-н.
Б. праціўніка.
2. перан., каго (што) чым. Настойліва турбаваць каго-н. лістамі, просьбамі і інш. (разм.).
Б. пісьмамі.
|| наз. бамбардзіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
|| прым. бамбардзіро́вачны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сасцёбаць, -аю, -аеш, -ае; -аны і сасцяба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (разм.).
1. каго-што. Збіць, сцябаючы чым-н.
С. траву.
С. куст парэчак.
2. што. Сапсаваць, зрабіць непрыгодным сцябаючы (пра пугу).
С. пугу.
3. каго (што). Удараючы пугай, дубцом, пакрыць пісагамі шкуру жывёлы.
|| незак. сасцёбваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. сасцёбванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адмалаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; зак., каго-што.
1. Змалаціць, скончыць малаціць (разм.).
2. Адпрацаваць на малацьбе за доўг.
3. перан. Моцна набіць каго-н., адлупцаваць (разм.).
Адмалацілі так, што больш красці не будзе.
4. перан., што і без дап. У хуткім тэмпе, абы-як прачытаць, сказаць; адбарабаніць (разм.).
Адмалаціў даклад і з трыбуны далоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прасе́яць, -е́ю, -е́еш, -е́е; -е́й; -е́яны; зак.
1. што і чаго. Ачысціць, прапускаючы праз сіта, рэшата.
П. муку.
2. што і без дап. Правесці які-н. час, сеючы што-н.
|| незак. прасе́йваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.) і прасява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.).
|| наз. прасе́йванне, -я, н. і прасява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прызна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго-што. Загадзя намеціць для якой-н. мэты, патрэбы.
П. участак для забудовы.
2. каго (што). Паставіць на якую-н. пасаду, работу.
П. брыгадзірам.
3. што. Намеціць, вырашыць зрабіць; устанавіць.
П. сустрэчу.
П. сход на сямнаццаць гадзін.
П. пенсію.
|| незак. прызнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прызначэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прылічы́ць, -ічу́, -ічыш, -ічыць; -ічаны; зак.
1. каго-што. Дадаць пры падліку.
П. працэнты да капіталу.
2. каго (што). Назначыць куды-н. для адбывання службы (спец.).
П. навабранцаў да воінскай часці.
3. каго-што. Аднесці да ліку каго-, чаго-н.
П. да выдатных даследчыкаў.
|| незак. прылі́чваць, -аю, -аеш, -ае і прыліча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)